KAN ŞEKER (GLİKOZ) DEĞERİ
Glukoz kan şekeri düzeyini gösteren tahlildir. Glikoz (kısaca GLU yazar tahlillerde) vücutta enerji ihtiyacını karşılayacak başlıca yakıt olarak kullanılan 6 karbonlu moleküldür. Her insanın kanında glikoz seviyesinin belli bir aralıkta olması gerekir, bunun altında olmasına hipoglisemi (düşük şeker düzeyi), normal aralığın üzeriinde olmasına hiperglisemi (yüksek şeker düzeyi) denir.
Glukoz tahlili (kan şeker düzeyi) başlıca diyabet yani şeker hastalığı taraması, teşhisi ve takibinde kullanılır. Bunun dışında bazı metabolik, hormonal hastalıklara bağlı glikoz düzeyinde değişiklikler görülebilir.
Kan şekerinin yükselmesi (hiperglisemi, yüksek glikoz düzeyi) belirtileri:
- Susuzluk
- Halsizlik
- Sık idrara çıkma
Kan şekerinin düşmesi (hipoglisemi, düşük glikoz düzeyi) belirtileri:
- Terleme, ellerde titreme
- Bulanık görme
- Sürekli açlık hissi
Kan şekerinde yüksekliğe neden olan hastalıklar:
- Diyabet (şeker hastalığı)
- Cushing sendromu
- Akromegali
- Steroid ilaçlar
Kan şekerinde düşüklüğe neden olan hastalıklar:
- İleri derece karaciğer hastalığı
- Böbrek üstü (sürrenal) bez yetersizliği
- Hipofizer yetmezlik (hipofiz hormonlarının bazılarında düşüklük)
- İnsülinoma (Aşırı insülin salgılanmasına neden olan tümörler)
Normal kan şekeri değeri:
70 - 99 mg/dL (3,9 – 5,5 mmol/L) :Normal açlık kan şekeri
100 - 125 mg/dL (5,6- 6,9 mmol/L) : Bozulmuş tolerans (pre-diyabet)
Birden fazla ölçümde ≥ 126 mg/dL (≥ 7,0 mmol/L) : Aşikar diyabet (şeker hastalığı)
AKŞ = AÇLIK KAN ŞEKERİ = AÇLIK KAN GLİKOZ DEĞERİ
Kanda şeker yani glikoz seviyesi yemeklerle birlikte alınan karbonhidrat miktarına bağlı olarak çok değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle açlık ve tokluk glikoz seviyeleri ayrı ayrı değerlendirilir. Açlık kan şekeri 8 saat hiçbir yemek yemeden alınan kan ile değerlendirilir.
Normal değeri:
Açlık glukoz seviyesinin 90'ın üzerinde olması bozulmuş glukoz toleransı (halk arasında gizli şeker hastalığı) olarak adlandırılır, bu nedenle normal değer 90'ın altında olmasıdır. 90-126 arasında olan değerler şeker hastalığına yatkınlık olduğunu gösterir. açlık kan şekerinin 126'nın üzerinde olması ise şeker hastalığı (diyabet) geliştiğini gösterir.
TKŞ = TOKLUK KAN ŞEKERİ = TOKLUK KAN GLİKOZ DEĞERİ
Tokluk kan glikoz seviyesi yemek yedikten sonra ölçülen kan şeker düzeyidir. Yemek yedikten sonra geçen süreye bağlı olarak şeker düzeyi de giderek değişir, bu nedenle sabit bir süre olarak genellikle 2 saat alınır.
Normal değeri:
Yemekten 2 saat sonra ölçülen tokluk kan şekeri düzeyinin 140 mg/dl altında olması gerekir.
140-200 arasında olması bozulmuş glikoz toleransı olduğunu yani şeker hastalığına eğilim olduğunu gösterir. 200'ün üzerindeki değerler şeker hastalığı (diyabet) teşhisi koydurur.
HAMİLELİKTE (GEBELİKTE) KAN ŞEKERİ DEĞERLERİ
Hamilelikte normalde kan şekeri değerlerinde normalin dışında yükselme olmaması gerekir. Ancak gebeliğe bağlı diyabet (gestasyonel diyabet) denilen durum hamilelikte artan hormonların etkisi ile gelişen insülin direnci nedeniyle kan şekeri yüksekliğine neden olabilir. Gebeliğe bağlı diyabet varlığını araştırmak için her gebeye 24-28 haftalar arasında gikoz yükleme testi yapılır. Bu test hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz. Gebeliğe bağlı şeker hastalığı hakkında detaylı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Tahlil sonuçlarının değerlendirilmesi, yorumlanması:
Hamilelerde ve diğer hastalarda tahlil sonuçları ancak muayene ve diğer bulgular ile kombine edilerek değerlendirildiğinde bir anlam kazanır. Bu nedenle tahlil sonuçları ilgili doktora danışılmadan asla değerlendirilmemelidir.
İlgili Konular:
- Gebelikte Şekerli Su Testi (Glikoz Yükleme Testi)
- Gebeliğe Bağlı Şeker Hastalığı (GDM)
Bu sitedeki yazıların her hakkı saklıdır, izinsiz kullanılamaz: Yasal uyarı
