Gebelikte (hamilelikte) üçlü ve dörtlü test sonuçları nasıl değerlendirilir?
Üçlü ve dörtlü tarama testlerinin amaçları ve sonuçları birbiri ile aynı olduğu için birlikte anlatılacaktır. Bu yazıda yazılan her şey her iki test için de geçerlidir aralarındaki tek fark dörtlü testin down sendromlu bebekleri tespit etme başarısının daha yüksek olmasıdır. Bu testleri yaptırmadan önce anne ve aile teslerin amacını ve sonuçta aileye hangi konularda bilgi verebileceğini, hangi konularda bilgi veremeyeceğini iyi anlamalıdır. Testin sonucunun iyi veya kötü çıkması ne işe yarayacak, hangi konularda fikir verecek bilimnmelidir. Bunları bilen ve anlayan aile eğer isterse üçlü veya dörtlü testi yaptırmalıdır, istemezse yaptırmayabilir bu konuda karar aileye aittir.
Üçlü ve dörtlü tarama testi sonucunda yazanlar:
Üçlü testte anne kanında üç hormonun B-HCG, AFP, uE3 (estriol) ölçümü yapıldığı için sonuç kağıdında bunların değerleri ve bu değerlere göre hesaplanan risk oranları aşağıdaki gibi yazar. Dörtlü testte bunlara ek olarak İnhibin-A da değerlendirilir.
Trizomi 21 (Down sendromu) riski: .....
Trizomi 18 (Edwards sendromu) riski: .....
Yaş riski (Age risk): .....
AFP Mom değeri: .....
Risk of open spina bifida (Açık spina bifida riski): .....
Burada down sendromu riski sınırı genellikle 1/270 kabul edilir. Bu sınırın üzerindeki riskler yani 1/200, 1/100, 1/50 gibi değerler yüksek riskli kabul edilir. Bu sınırın altındaki değerler yani 1/300, 1/1000 gibi düşük riskli kabul edilir. Trizomi 18 için bu sınır genellikle 1/100 olarak alınır. Aynı şekilde bunun üstündeki değerler yüksek riskli, altındaki değerler düşük riskli olarak belirlenir. Yaş riski ise annenin yaşındaki kaç kadından birinde down sendromu riski olabileceğini gösterir.
AFP değeri 2.5 MoM üzerinde ise yüksek kabul edilir. Bu değerin yüksek olması nöral tüp defekti (açık spina bifida) riski olduğunu gösterir.Nöral tüp defektleri (NTD) bebeğin beyin ve omuriliği ile ilgili bazı anomalilere verilen isimdir, detaylı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Üçlü veya dörtlü test sonucunda yüksek risk çıkması ne anlama gelir?
Gebelikte üçlü veya dörtlü test sonucunda risk oranının yüksek riskli çıkması bebekte belirtilen oranda down sendromu olabileceği anlamına gelir. (Edwards sendromu riski ayrıca değerlendirilir) Örneğin Down sendromu riski (Downs risk) 1/100 gelmiş ise bu bebekte 100'de bir oranında Down sendromu olma riski vardır anlamına gelir. Bebekte kesin Down sendromu olduğu anlamına gelmez, hatta bebekte yüzde 99 oranında Down sendromu yoktur anlamına gelir. Bu durumda bebekte Down sendromu var mı yok mu kesin öğrenmek için amniosentez ile durum kesin olarak netleştirilebilir. Tabi bunun kararını yine aileye aittir çünkü amniosentez yapılan hamileliklerde çok az da olsa düşük riski vardır, düşük yaklaşık 200-300 gebelikte bir gerçekleşebilir. Aile amniyosentez yaptırmak isterse birkaç gün içerisinde kesin sonucu öğrenebilir, yaptırmak istemezse kesin sonuç ancak doğumda görülebilecektir.
Üçlü veya dörlü test sonucunda düşük risk çıkması ne anlama gelir?
İkili test sonucunda risk oranının yukarıda belirtildiği gibi 1/270'den düşük örneğin 1/1000 gelmesi bebekte Down sendromu olma riskinin düşük olduğunu gösterir ama bebekte kesin down sendromu olmadığı anlamına gelmez. Örneğin sonuç 1/1000 ise bebekte down sendromu riski binde birdir yani çok düşüktür ama sıfır değildir, aile bunu doğru anlamalıdır.
Üçlü ve dörtlü test sonucu hangi hastalıkları gösterir, hangilerini göstermez?
Hamilelikte üçlü ve dörtlü test yaptırmak sadece Down sendromu, Trizomi 18 e nöral tüp defekti denilen üç hastalığın riskini gösterebilir. Bunların dışındaki hastalıklar hakkında bilgi vermez. Bu testlerin sonuçlarının normal olması bebekte her şeyin normal olduğu anlamına gelmez, bebekte kalp veya diğer organ anomalileri olabilir, doğuştan bazı sakatlıklar olabilir. Bu testlere halk arasında "zeka testi" denilmesinin nedeni Down sendromlu bebeklerde zeka geriliği görülmesidir, bu testler bebeğin zeka düzeyini ölçemez.
İlgili Konular:
- AFP Yüksekliği
- Üçlü Tarama Testi Nedir?
- Dörtlü Tarama Testi Nedir?
- Doğum Öncesi Tarama Testleri
Bu sitedeki yazıların her hakkı saklıdır, izinsiz kullanılamaz: Yasal uyarı
Yazıların her hakkı saklıdır, izinsiz kullanılamaz. devamı >>