SUPRAPUBİK PELVİK ULTRASON ve PELVİK DOPPLER ULTRASON
Pelvik: Pelvis ile ilgili demektir. Pelvis: Leğen kemiği içerisinde bulunan kısımdır. Kadında pelvis içerisinde rahim, yumurtalık, idrar torbası ve rektum (barsağın son kısmı) bulunur.
USG: Ultrason veya ultrasonografi kelimesinin kısaltmasıdır. US olarak da kısaltılabilir bazen.
Pelvik ultrason (Pelvik USG): Pelvis içerisindeki organların incelenmesi için yapılan ultrasonografi.
Suprapubik pelvik ultrason: Suprapubik (pubis üzerinden, pubis: kadında genital tüylerin olduğu bölge) Suprapubik terimi işlemin pubis üzerinden yani ultrason probunun karın alt tarafına koyularak yapıldığını ifade ediyor. Bunun dışında pelvik ultrason vajina içerisinden de yapılabilir, bu şekilde de pelvis içerisindeki bütün organlar gözlenebilir, buna transvajinal (alttan) ultrason denir.
Halk arasında pelvik ultrasona yani karından yapılan ultrasona üstten ultrason, vajinal ultrasona alttan ultrason denir.
Pelvik renkli doppler ultrason: Pelvis içerisindeki bir yapının doppler ultrason yöntemi ile incelendiğini ifade eder. Doppler yöntemi kan akımını ölçerek değerlendirme yapar. Gebelikte kullanımı hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz. Hamile olmayan kadınlarda rahimde veya yumurtalıklarda bulunan bir kitlenin veya kistin kan akımının ölçülmesi için kullanılabilir. Doppler yöntemi ile kitlede torsiyon (burkulma) var mı veya kanser mi değil mi gibi konularda fikir edinilir.
Abdominal ultrason (Abdomen USG, Batın ultrasonu): Sadece pelvisin değil bütün karnın ultrason ile değerlendirilmesidir, alt karın ve üst karın diye ikiye ayrılır ve total olarak rapor edilir. Tüm batın ultrason incelemesinde karaciğer, dalak, safra kesesi, pankreas, barsaklar, böbrekler, rahim, yumurtalıklar, tüpler, karın ön duvarı dahil bütün karın içi organlar değerlendirilir. Ultrason karın içindeki bütün organların değerlendirilmesi için ideal yöntem değildir ancak karaciğer yağlanması, karaciğer kitleleri; safra kesesi içerisinde taş, kum, kitle, tümör; pankreas kitleleri, dalak ile ilgili büyüme ve kitleler çoğunlukla iyi şekilde değerlendirilebilir. Barsaklar konusunda ultrason her zaman yeterli olmaz ancak büyük kist ve kitleler izlenebilir. Tüm karın USG incelemesi öncesinde genellikle hastanın 8 saat aç olarak gelmesi istenir. Sadece pelvik bölge (rahim ve yumurtalıklar) incelenecek ise açlığa gerek yoktur. İşlem genellikle yarım saat kadar sürer.
Pelvik ultrason nasıl yapılır, ne kadar sürer?
Pelvik ultrason (üstten ultrason) sırasında hastanın bol su içerek idrara iyice sıkışmış olması istenir Transvajinal ultrason (alttan ultrason) için tam tersine idrarını yapmış olması istenir. Açlık veya tokluk fark etmez. Ancak bütün karın ultrasonu yapılacaksa genellikle 8 saat açlık istenir. Pelvik ultrason incelemesi sırasında hastanın karnına jel sürülerek ultrason işlemi yapılır. İşlem ortalama 10-15 dakika kadar sürer. Hasta herhangi bir ağrı veya rahatsızlık hissetmez. İşlem bitikten sonra hasta idrarını yapabilir. Rapor edilmesi hastaneye göre değişmekle beraber genellikle işlemden hemen sonra rapor verilir.
Adetliyken de (regl durumunda) yapılabilir. Adet kanaması rahim çeperi ve yumurtalıklarla ilgili görüntüyü engellemez sadece rahim içerisi net değerlendirilemez.
Pelvik ultrason neden yapılır? Hangi durumlarda gerekir?
- Hastanın muayene ve diğer tahlillerinde pelvis bölgesinde bir hastalık şüphesi varsa, örneğin muayenede ele gelen bir kitle durumunda istenebilir. Rahim ile ilgili kitleler, miyom, yumurtalık kistleri, tüplerler ilgili hidrosalpenks gibi patolojiler, tuboovaryan abse gibi durumlardan şüphelenildiğinde pelvik ultrason ile rahim, yumurtalık, tüpler, idrar torbası gibi pelvik organların değerlendirilmesi istenir.
- Adet gecikmesi veya gebelik şüphesi olan bir hastada istenebilir. Normal gebelik çok küçük değilse pevik ultrasonda izlenebilir. Dış gebelik her zaman olmasa da pelvik ultrasonda izlenebilir. Boş gebelik, mol gebelik (üzüm gebeliği) gibi anormal durumlar da pelvik usg incelemesinde izlenebilir.
- Düşük veya kürtaj sonrasında rahim içerisinde kalan parça var mı diye değerlendirmek amacıyla yapılabilir.
- Acil durumlarda yani şiddetli bir kasık ağrısı veya karın ağrısı durumunda yumurtalık (over) kist rüptürü veya kist torsiyonu, miyom dejenerasyonu gibi durumların değerlendirilmesinde kullanılır.
- Over torsiyonu veya over kist torsiyonu gibi şüphe varlığında pelvik renkli doppler usg ile kistte kan akımı var mı değerlendirilebilir.
- Bazı kitlelerin doppler ile değerlendirilmesi malign/benign (iyi huylu, kötü huylu kanser) ayrımı konusunda ek bilgi verebilir.
Pelvik ultrason sonucunda neler rapor edilebilir?
Suprapubik pelvik ultrason veya pelvik doppler ultrason sonuç raporunda bir çok hastalık belirtilebilir, bunlardan bazıları:
- Myoma uteri, myomatö uterus (rahimde myomlar)
- Over kisti, ovaryan kist, hemorajik kist, polikistik over, dermoid kist, endometrioma (yumurtalık kisti)
- Hidrosalpenks, piyosalpenks (tüplerle ilgili patolojiler)
- Adneksial kitle (rahim, yumurtalık veya başka organdan kaynaklanabilir)
- Pelvik kemiklerden köken alan bir kitle: Kemik tümörü
- Pelvik damarlarla ilgili anormallikler, anevriza vb.
- İdrar kesesi (mesane) içerisinde veya duvarında olan patolojiler: Taş veya kitle, tümör
- Karın ön duvarında fıtıklaşma (herni)
- Karın ön duvarı içerisinde bir kitle (lipom, leimyom, endometriozis vb.)
- Rektum kaynaklı tümör vb. patolojiler
- Pelvise metastaz yapmış veya nüks bir kitle
- Büyük lenf nodları
İlgili Konular:
- Alttan Ultrason ve Karından Ultrason Arasındaki Fark Nedir?
- Ultrason Nedir? Nasıl Çalışır?
- Hamilelikte Ultrason
Tamamını >>
Pelvik: Pelvis ile ilgili demektir. Pelvis: Leğen kemiği içerisinde bulunan kısımdır. Kadında pelvis içerisinde rahim, yumurtalık, idrar torbası ve rektum (barsağın son kısmı) bulunur.
USG: Ultrason veya ultrasonografi kelimesinin kısaltmasıdır. US olarak da kısaltılabilir bazen.
Pelvik ultrason (Pelvik USG): Pelvis içerisindeki organların incelenmesi için yapılan ultrasonografi.
Suprapubik pelvik ultrason: Suprapubik (pubis üzerinden, pubis: kadında genital tüylerin olduğu bölge) Suprapubik terimi işlemin pubis üzerinden yani ultrason probunun karın alt tarafına koyularak yapıldığını ifade ediyor. Bunun dışında pelvik ultrason vajina içerisinden de yapılabilir, bu şekilde de pelvis içerisindeki bütün organlar gözlenebilir, buna transvajinal (alttan) ultrason denir.
Halk arasında pelvik ultrasona yani karından yapılan ultrasona üstten ultrason, vajinal ultrasona alttan ultrason denir.
Pelvik renkli doppler ultrason: Pelvis içerisindeki bir yapının doppler ultrason yöntemi ile incelendiğini ifade eder. Doppler yöntemi kan akımını ölçerek değerlendirme yapar. Gebelikte kullanımı hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz. Hamile olmayan kadınlarda rahimde veya yumurtalıklarda bulunan bir kitlenin veya kistin kan akımının ölçülmesi için kullanılabilir. Doppler yöntemi ile kitlede torsiyon (burkulma) var mı veya kanser mi değil mi gibi konularda fikir edinilir.
Abdominal ultrason (Abdomen USG, Batın ultrasonu): Sadece pelvisin değil bütün karnın ultrason ile değerlendirilmesidir, alt karın ve üst karın diye ikiye ayrılır ve total olarak rapor edilir. Tüm batın ultrason incelemesinde karaciğer, dalak, safra kesesi, pankreas, barsaklar, böbrekler, rahim, yumurtalıklar, tüpler, karın ön duvarı dahil bütün karın içi organlar değerlendirilir. Ultrason karın içindeki bütün organların değerlendirilmesi için ideal yöntem değildir ancak karaciğer yağlanması, karaciğer kitleleri; safra kesesi içerisinde taş, kum, kitle, tümör; pankreas kitleleri, dalak ile ilgili büyüme ve kitleler çoğunlukla iyi şekilde değerlendirilebilir. Barsaklar konusunda ultrason her zaman yeterli olmaz ancak büyük kist ve kitleler izlenebilir. Tüm karın USG incelemesi öncesinde genellikle hastanın 8 saat aç olarak gelmesi istenir. Sadece pelvik bölge (rahim ve yumurtalıklar) incelenecek ise açlığa gerek yoktur. İşlem genellikle yarım saat kadar sürer.
Pelvik ultrason nasıl yapılır, ne kadar sürer?
Pelvik ultrason (üstten ultrason) sırasında hastanın bol su içerek idrara iyice sıkışmış olması istenir Transvajinal ultrason (alttan ultrason) için tam tersine idrarını yapmış olması istenir. Açlık veya tokluk fark etmez. Ancak bütün karın ultrasonu yapılacaksa genellikle 8 saat açlık istenir. Pelvik ultrason incelemesi sırasında hastanın karnına jel sürülerek ultrason işlemi yapılır. İşlem ortalama 10-15 dakika kadar sürer. Hasta herhangi bir ağrı veya rahatsızlık hissetmez. İşlem bitikten sonra hasta idrarını yapabilir. Rapor edilmesi hastaneye göre değişmekle beraber genellikle işlemden hemen sonra rapor verilir.
Adetliyken de (regl durumunda) yapılabilir. Adet kanaması rahim çeperi ve yumurtalıklarla ilgili görüntüyü engellemez sadece rahim içerisi net değerlendirilemez.
Pelvik ultrason neden yapılır? Hangi durumlarda gerekir?
- Hastanın muayene ve diğer tahlillerinde pelvis bölgesinde bir hastalık şüphesi varsa, örneğin muayenede ele gelen bir kitle durumunda istenebilir. Rahim ile ilgili kitleler, miyom, yumurtalık kistleri, tüplerler ilgili hidrosalpenks gibi patolojiler, tuboovaryan abse gibi durumlardan şüphelenildiğinde pelvik ultrason ile rahim, yumurtalık, tüpler, idrar torbası gibi pelvik organların değerlendirilmesi istenir.
- Adet gecikmesi veya gebelik şüphesi olan bir hastada istenebilir. Normal gebelik çok küçük değilse pevik ultrasonda izlenebilir. Dış gebelik her zaman olmasa da pelvik ultrasonda izlenebilir. Boş gebelik, mol gebelik (üzüm gebeliği) gibi anormal durumlar da pelvik usg incelemesinde izlenebilir.
- Düşük veya kürtaj sonrasında rahim içerisinde kalan parça var mı diye değerlendirmek amacıyla yapılabilir.
- Acil durumlarda yani şiddetli bir kasık ağrısı veya karın ağrısı durumunda yumurtalık (over) kist rüptürü veya kist torsiyonu, miyom dejenerasyonu gibi durumların değerlendirilmesinde kullanılır.
- Over torsiyonu veya over kist torsiyonu gibi şüphe varlığında pelvik renkli doppler usg ile kistte kan akımı var mı değerlendirilebilir.
- Bazı kitlelerin doppler ile değerlendirilmesi malign/benign (iyi huylu, kötü huylu kanser) ayrımı konusunda ek bilgi verebilir.
Pelvik ultrason sonucunda neler rapor edilebilir?
Suprapubik pelvik ultrason veya pelvik doppler ultrason sonuç raporunda bir çok hastalık belirtilebilir, bunlardan bazıları:
- Myoma uteri, myomatö uterus (rahimde myomlar)
- Over kisti, ovaryan kist, hemorajik kist, polikistik over, dermoid kist, endometrioma (yumurtalık kisti)
- Hidrosalpenks, piyosalpenks (tüplerle ilgili patolojiler)
- Adneksial kitle (rahim, yumurtalık veya başka organdan kaynaklanabilir)
- Pelvik kemiklerden köken alan bir kitle: Kemik tümörü
- Pelvik damarlarla ilgili anormallikler, anevriza vb.
- İdrar kesesi (mesane) içerisinde veya duvarında olan patolojiler: Taş veya kitle, tümör
- Karın ön duvarında fıtıklaşma (herni)
- Karın ön duvarı içerisinde bir kitle (lipom, leimyom, endometriozis vb.)
- Rektum kaynaklı tümör vb. patolojiler
- Pelvise metastaz yapmış veya nüks bir kitle
- Büyük lenf nodları
ÖRNEK BİR ULTRASON RAPORUNDAKİ CÜMLELERİN AÇIKLAMASI
Aşağıda örnek bir pelvik ultrason raporundaki cümleler (koyu renkli cümleler) ve terimler tek tek açıklanmıştır.
Mesane doldurulduktan sonra yapılan pelvik incelemede mesane duvarları muntazamdır. İçeriği homojen olup, mesane içerisinde taş veya başka patoloji saptanmamıştır.
Pelvik ultrason incelemesi ideal olarak hasta idrara sıkışık olduğunda yapılır, yani mesanenin (irar torbasının) dolu olması gereklidir. Mesane duvarları muntazamdır: İdrar torbasının duvarlarında bir patoloji izlenmemiş. İçeriği homojen: Mesane içerisinde her yer aynı renk ve görüntüde
Uterus antevert pozisyondadır.Uterusun öne dönük olduğu anlamına gelir. Uterusun öne veya arkaya dönük (retrovert) olması bir anormallik değildir, sadece pozisyon farkıdır, kişiden kişiye değişebilir. Bu konuda hakkında ayrıntılı yazıya buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Boyutları, fundus-serviks uzunluğu ... cm, ön-arka uzunluk ... cm, transvers uzunluk ... cm ölçülmüştür. Parankiması homojendir. Fundus: Uterusun yani rahmin en üst kısmı, Serviks: Rahim ağzı, Tansvers uzunluk: Enine boyut demektir.
Endometrial orta eko muntazamdır. İki duvarda ... mm kalınlığındadır. Kavitede patolojik bulgu saptanmamıştır.Endometrial eko: Rahim iç tabakası yani endometrium tabakası, Kavite: Rahim içerisindeki boşluk
Sağ over ... cm, sol over ... m büyüklüğündedir. Her iki overin parankiması homojendir. Yumurtalık (over) boyutları belirtilmiş. Over parankiması: Yumurtalık dokusu, Homojen: Her yeri aynı görünümde, dikkat çeken aykırı bir görüntü yok.
Adneksial alanlar ve douglas açıktır. Adneksial alan: Yumurtalık ve tüplerin bulunduğu rahim etrafındaki alan
Sonuç: Normal sınırlarda alt abdomen ultrasonografi incelemesi.
İlgili Konular:
- Alttan Ultrason ve Karından Ultrason Arasındaki Fark Nedir?
- Ultrason Nedir? Nasıl Çalışır?
- Hamilelikte Ultrason
