SPİRALİN YAN ETKİLERİ VAR MI?

Spiral  (RİA, rahim içi araç) genel olarak yan etkileri az ve nadiren şikayete neden olan bir yöntemdir. Bu nedenle en çok kullanılan ve tavsiye edilen yöntemlerden birisidir.
- Yan etki olarak özellikle ilk takıldığı ay hafif kasık ağrısı görülebilir, 1-2 ay içerisinde bu şikayet kendiliğinden geçer.
- Bakırlı spiral adet kanaması miktarını az miktarda arttırabilir. Bu adetleri normal miktarda olan kadınlarda problem yaratmaz ama adetleri aşırı miktarda olan kadınlarda daha fazla kanamaya ve anemiye sebep olabileceği için spiral tercih edilmez.
- Hormonlu spiral adet kanamasında azalmaya neden olabilir.
- Bakırlı spiral dismenore yani adet sancısına neden olabilir. Hormonlu spiral dismenoreyi azaltır.
- Spiral takılması sırasında uterin perforasyon (rahim delinmesi) çok nadiren olabilir.
- Spiralin bel ağrısı, kilo almak, kilo vermek gibi yan etkileri olmaz, bu tür durumlar yaşanmışsa başka bir sebebin araştırılması gerekir.
- Bakırlı RİA'lar çok nadiren metak alerjisine neden olabilir.
- Hormonlu RİA'lar nadiren fonksiyonel over kistelerine neden olabilir.

Spiral dış gebeliğe neden olur mu?
Sprial kullananların en çok merak ettiği sorulardan birisi de spiralin dış gebelik yapar mı şeklindedir. Spiral kullanımı etkili bir doğum kontrol yöntemi olduğu için gebelik ihtimalini son derece azaltır, bu yüzden spiral kullananlarda korunmayanlara göre dış gebelik riski de azalmıştır. Ancak spiral kullanırken hamile kalanlarda bu gebeliğin normal gebelik değil de dış gebelik olma olasılığı daha yüksektir.

Spiral kilo aldırır mı?
Spiral taktırmayı düşünen hastaların en çok merak ettikleri sorulardan birisidir. Spiral kilo alınması gibi bir yan etki yapmaz. İlaç veya hormon içermeyen bir korunma yönteminden böyle bir yan etki beklenemez.
Sonuç olarak spiral yan etkileri en az olan, en güvenilir ve kullanımı en kolay korunma yöntemlerinden birisidir. Bu nedenle en çok tavsiye ettiğimiz korunma yöntemlerinden birisidir.


İlgili Konular:
- Spiral
- Spiral Kimlere Takılmaz?

Tamamını >>

SPİRAL KİMLERE TAKILMAZ?

Spiral (RİA) östrojen hormonu veya başka bir ilaç içermemesi, kalp damar hastalıkları, sigara, ileri yaş gibi durumlarla ilgili olmaması gibi nedenlerden dolayı çoğu kadın için uygun bir korunma yöntemidir. Spiralin uygun olmadığı hasta grubu azdır. Bunlara örnek vermek gerekirse:

Spiral kimlere uygun değildir? Sakıncalıdır?
- Adetleri düzensiz ve aşırı kanamalı olan hastalarda adet düzenini daha fazla bozabileceği için ve kanamaları arttırabileceği için uygun değildir.
- Rahim içerisinde myom olan durumlarda rahim içerisinin şekli bozulacağı için düzgün takılamayabilir bu nedenle uygun değildir. Rahim içerisinde olmayıp rahmin dış tarafınd aolan myomlar bunu etkilemez, bu durumda takılabilir.
- Rahim içerisinde perde (septum) olması
- Rahim ve yumurtalıkları içeren enfeksiyon geçiren veya geçirmeye yatkın olan hastalar (PID)

İlgili Konular:
- Spiral

Tamamını >>

SPİRAL KAYMASI NEDİR?

Spiral (ria) kayması spiralin rahim içerisinden aşağıya doğru yani rahim ağzıan veya vajina içerisine doğru kaymasıdır.  Bu durumda spiralin çıkarılması ve istenirse yenisinin takılması gerekir. Kayan spiralin koruma etkinliği azalır ve gebelik meydana gelebilir. Ayrıca aşağıya doğru kaymış olan spiral nadiren  ilişki sırasında penise temas edebilir ve peniste basit yaralanmalara veya ağrıya neden olabilir. Spiral kayması durumunda adet günleri dışında çeşitli düzeylerde lekelenmeler ve kanamalar görülebilir.

Spiral kayması nasıl olur?
Spiral kaymasının en sık nedeni çok doğum yapan hastalarda rahim ağzının fazla geniş olmasıdır. Diğer bir neden ilk takılma sırasında rahmin içerisine tam yerleşmemiş olmasından kaynaklanabilir.  Bu nedenle her spiral takıldıktan bir ay sonraki adet döneminde kayma olması açısından tekrar kontrol edilir. Kayma saptandığında yenisi ile değiştirilmesi çoğu zaman çözüm olur ve tekrar kayma izlenmez. Tekrar kayma izlenirse başka uygun bir doğum kontrol yöntemi denenebilir. Her zaman mümkün olmasa da bazen kayan spirali yerine itmek de yeterli olmaktadır. Spiral ile korunan her kadın 1 yıl aralarla kayma açısından doktoruna kontrol ettirmelidir.

Spiral kaymasının belirtileri nedir? nasıl anlaşılır?
Spiralin kaydığını hasta kendisi anlayamaz ancak yukarıdaki şikayetlerden herhangi birisi olduğunda şühelenebilir. Spiral kayması durumunda bazen hiçbir belirti ve şikayet olmayabilir. Vajinal muayenede spiralin aşağıya rahim ağzına ve vajinaya doğru kaydığı görülebilir. Ultrason ile de spiralin kaydığı rahatlıkla anlaşılabilir.

Spiralin karın içerisine kayması:
Spiralin kendiliğinden karın içerisine veya idrar torbası (içerisine) kaydığı ve buraya yerleştiği hastalar çok nadiren görülmektedir. Spiral ultrason kontrolünde rahim içerisinde izlenemez ve karın röntgeninde karında olduğu görülür. Bu durumda spiralin ameliyatla çıkarışması gerekir. Bu çok çok nadiren görülen bir durum olduğu için spiral taktıran hastaların bu açıdan endişe etmeleri gerekemez.

İlgili Konular:
- Spiral

Tamamını >>

SPİRAL NASIL ÇIKARILIR?

SPİRAL (RİA) ÇIKARILMASI
Spiral (ria, rahim içi araç) çıkarılması kısa süren ve ağrısız bir işlemdir. Ultrasonografi ile spiral yeri kontrol edildikten sonra hasta normal jinekolojik muayene masasına alınır ve muayene aleti (spekukum) takılır. Bu esnada spiralin ipleri rahim ağzından dışarıya çıkmış şekilde izlenir. Bu iplerden alette tutularak çekilir, daha sonra spekulum çıkarılarak işleme son verilir. Spiral çıkarılması toplam 1-2 dakika süren kısa bir işlemdir ve hasta hiçbir ağrı hissetmez.

İpi görülemeyen spiralin çıkarılması:
Nadiren spiralin ipleri rahim içerisine kaçtığı için veya daha önceden koptuğu için muayene sırasında görülemeyebilir. Bu durumda spiralin iplerini çekmek mümkün olmadığı için rahim içerisine sokulan ince aletlerle spiralin kendisi tutularak çekilir. Bu durumda işlem biraz daha uzun ve hafif ağrılı olabilir. Çok nadiren bu şekilde de çıkarılamayabilir ve spiralin çıkarılması için histeroskopi denilen rahim içerisine sokulun kameralı alet ile bakarak tutup çekmek gerekebilir. Bunlar nadiren gereken müdahalelerdir, çoğunlukla ipler görülür ve kolayca çıkarılır.

Spiralin karın içerisinde saptanması:
Yine çok nadiren rastlanılan bir durum  spiralin karın içerisine kaydığı durumlardır. Ultrasonografide rahim içerisinde spiral (ria) görülemez ve karın röntgeninde spiralin karın organarı arasında olduğu saptanır. Bu durumda spiral rahim içerisinde değildir bu nedenle çıkarılması ancak ameliyatla mümkündür.

İlgili Konular:
- Spiral
- Spiral Nasıl Takılır?
- Spiral Ne Zaman Takılır?

Tamamını >>

SPİRAL NE ZAMAN TAKILIR?

SPİRAL (RİA) HANGİ ZAMANLARDA TAKILIR
Spiral takılmasında genellikle adet zamanı tercih edilir. Bunun nedeni hastanın olmadığından emin olunmasıdır. Adet günleri dışındaki zamanlarda da hasanın gebe olmadığı kesinse takılabilir, teknik olarak bir engel yoktur.

Doğumdan sonra spiral ne zaman takılır?
Normal doğumdan veya sezaryenden 6 hafta sonra muayenede bir engel yoksa spiral takılabilir. Bu süre rahimin küçülerek normal boyuna inmesi için gereklidir. 6 haftadan önce (en az bir ay) rahim büyük olacağı için ve rahim ağzı geniş olacağı için spiral takılması uygun olmaz ve takıldıktan sonra kayma riski fazla olur.

Hangi yaşlarda spiral takılabilir?
Spirl için bir yaş sınırlaması yoktur. Muayenesinde engel olmayan hastalara hangi yaşta olursa olsun takılabilir. Çok genç yaşlarda takılabileceği gibi menopoza yakın yaşlarda da takılabilir. Doğum kontrol haplarının tersine yaş, sigara, şişmanlık, kalp dmar hastalıkları gibi durumlar spiral takılmsını engellemezler bu nedenle spiral çok güvenilir ve yaygın bir korunma şeklidir.

Düşük ve kürtajdan sonra ne zaman spiral takılabilir?
Düşüklerden bir ay sonra görülen adette spiral takılabilir veya rahim içerisinin temiz olduğundan emin olunan durumlarda düşükten hemen sonra da spiral takılabilir. Düşük sonrasında kürtaj yapılmışsa veya istemli olarak gebeliği aldırmak amacıyla yapılan kürtajlardan hemen sonra spiral takılabilir. Bazen kürtajdan hemen sonra spiral takılmaz ve bir hafta sonra takılması tercih edilir bunun nedeni rahim içerisinde parça olmadığından temiz oldupundan emin olmak içindir. Kürtajdan bir ay sonra görülen ilk adet döneminde de spiral takılabilir.


İlgili Konular:
- Spiral
- Spiral Nasıl Takılır?

Tamamını >>

SPİRAL NASIL TAKILIR?

SPİRAL (RİA) TAKILMASI
Spiral (rahim içi araç, RİA) en yaygın kullanılam korunma yöntemlerinden birisidir ve oldukça güvenilir bir yöntemdir. Spiral hakkında detaylı bilgilere buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz. Bu yazıda nasıl takıldığı hakkında bilgiler yer almaktadır.

Spiralin hasta için uygun bir korunma yöntemi olduğuna karar verilmişse genellikle adet zamanı takılır. Adet zamanının tercih edilmesinin esas nedeni hastanın hamile olmadığından bu dönemde emin olabilmemizdir. Hamile olmadığından emin olunduğundan adet zamanı dışındaki zamanlarda da takılabilir, teknik olarak bir engel yoktur, aynı kolaylıkla takılabilir.

Spiral rahim içerisine nasıl takılır?

Hasta öncelikle jinekolojik muayene masasına alınır. Vajia içerisine normal muayenelerde kullanılan plastik veya metal muayene aleti (spekulum) takılır. rahim ağzı ve vajen içerisi antiseptik solüsyonla temizlenir. Daha sonra rahim ağzı tenekulum denilen metal aletle tutulur. Spiral hazırlandıktan sonra rahim azğından içeriye sokularak takılır. Rahim ağzını tutan tenekulum çıkarılır ve spiralin iplerinin fazla kısmı 2-3 cm ip kalacak şekilde makasla kesilir. İleride spiralin çekilmesinde bu iplerden tutularak kolayca çekilebilir. Spiral takılması sırasında ve sonrasında hasta herhangi bir ağrı hissetmez, hemen günlük hayatına ve işine dönebilir, çok az kasık ağrısı olabilir. Spiral takılması toplam 1-2 dakika süren kısa bir işlemdir. Bütün işlemler rahim içerisinde enfeksiyon gelişmemesi için steril şekilde yapılır.

Spiral paketinde aynen üstteki görüldüğü gibi aynen T şeklinde bir alettir. Plastiktir ve üzerinde bakır kaplama bulunan bir bölge vardır. Spiral takılmadan önce T'nin üst kolları katlanır ve ince çubuk haline gelir. Rahim ağzından içeriye bu halde sokulur ve takıldıktan sonra etrafındaki plastik boru şeklinde kısım geri çekildiğinde T'nin kolları rahim içerisinde açılır ve spiral normal T şeklini alır, rahim içerisinde bu halde durur. Bu şekilde durduğu için rahim içerisini iyi kaplar ve iyi koruma sağlar hem de bu şekilde düşmesi engellenmiş olur.


İlgili Konular:
- Spiral

- Spiral Ne Zaman Takılır?
- Spiral Nasıl Çıkarılır?

Tamamını >>

SPİRAL (RAHİM İÇİ ARAÇ) (RİA)

Spiral gebelikten korunmak amacıyla rahim içerisine yerleştirilen T şeklinde bir alettir. Günümüzde bakır içeren rahim içi araçlar en çok kullanılanlardır. Bunların dışında progesteron hormonu (levonorgestrel) içeren rahim içi araçlar da vardır.

Adet kanamasının hemen sonrasında veya gebelik olmadığı kesinse herhangi bir günde uygulanabilir. Aktif vaginal enfeksiyonu, aşırı akıntısı olanlara takılmamalıdır.

İdeal koruyuculuk süresi bakırlı olanlarda 10 yıl, hormonlu olanlarda 5 yıldır. Rahim içi aracı olanların yıllık doktor muayenesi olması gerekir.

Rahim içi araca bağlı olarak kadınlarda aşırı adet kanamaları, ara kanamalar, kasık ağrıları görülebilir.
Progesteron (levonorgestrel) hormonu içeren rahim içi araçların standart olanlara göre en önenli avantajı kanama problemlerine yol açmamasıdır. Hatta kanama problemi olanların tedavisinde çok faydalı olurlar.

Spiral (RİA) gebeliği nasıl önler?
- Spermisidal etkilidir.
- İmplantasyonu engeller.
- Endometrial kavitede fibrin ve fagositikk hücreler birikir
- Uterusta prostaglandin salınımını arttırır
- Bakırlı RİA spermin hareketliliğini ve akrozom reaksiyonunu engeller
- Progesteron içeren RİA ovulasyonu engeller (siklusların sadece %15'inde)
- Progesteron içeren RİA servikal mukusu kalınlaştırarak sperm geçişini zorlaştırır

Spiral kullanımı ile ilgili önemli bilgiler:

- Daha önce sezaryen yada myom vb. ameliyat geçirenler spiral kullanabilir.

- Sigara içenler hem bakırlı hem de progesteron hormonu içeren spiralleri kullanabilir.

- Doğumsal rahim anomalisi olanlara spiral uygulanmamalıdır.

- Kalp-damar hastalıkları yönünden riskli olanlar hem bakırlı hem de hormonlu spiralleri kullanabilir.

- Hipertansiyon (tansiyon yüksekliği) olanlar bakırlı ve hormonlu spiralleri kullanabilir.

- Damar tıkanıklığı geçirmiş olanlar bakırlı ve hormonlu spiralleri kullanabilir.

- Kalp krizi ve beyin damar tıkanıklığı (inme) öyküsü olanlar bakırlı ve hormonlu spiralleri kullanabilir.

- Kolesterol, lipid yüksekliği olanlar bakırlı ve hormonlu spiralleri kullanabilir.

- Migreni olanlar bakırlı ve hormonlu spiralleri kullanabilir.

- Dismenoresi olan (ağrılı adet görme) hastalara da spiral uygulanabilir. Bakırlı spiraller bazen dismenorenin artmasına sebep olabilirler. Hormonlu spiraller ise genellikle dismenoreyi azaltırlar.

- Memede iyi huylu kist vb. hastalıklar bulunmsı bakırlı ve hormonlu spiraller için engel teşkil etmez.

- Myomu olan hastalarda myom rahim iç yüzeyini bozmuyorsa (kavite distorsiyonu yoksa) spiral uygulanabilir.
- Akut PID (pelvik inflamatuar hastalık), akut servisit ve vajinit varlığında spiral uygulanmamalıdır.

- Daha önce pelvik inflamatuar hastalık (PID, pelvik enfeksiyon) geçirenlerde spiral uygulanmamalıdır.
-  Son 3 ay içerisinde postpartum endometrit veya septik abortus geçirenlerde RİA uygulanmamalıdır.

- Cinsel yolla bulaşan hastalıklar açısından riskli grupta bulunan kişilere (birden fazla partneri olanlar gibi) spiral önerilmez.
- Genital aktinomiköz varlığında RİA uygulanmaz.

- Diyabet (şeker hastalığı) bakırlı veya hormonlu spiraller için engel teşkil etmez.

- Troid (guatr) veya safra kesesi hastalıkları olanlar bakırlı veya hormonlu spiraller kullanabilir.

- Viral hepatiti olanlar ve taşıyıcılar spiral kullanabilir. Fakat aktif viral hepatit durumunda progesteron hormonu içeren spiral kullanılmamalıdır.

-  Akut karaciğer hastalığı, siroz ve karaciğer tümörü (hepatoselüler adenom, hepatom) olanlar bakırlı spiral kullanabilir. Hormonlu RİA bu hastalarda kullanılmaz.

- Anemi (kansızlık) olanlar spiral kullanabilir.

- Bakırlı spirallerin beraberinde alınan başka ilaçlarla etkileşimi olmaz. Hormon (progesteron) içeren spiraller nadiren ilaç etkileşimi gösterebilir (özellikle hormonal ilaçlar).
- Kendisi veya partneri çok eşli olanlarda spiral kullanılması önerilmez çünkü bu çiftler cinsel yolla bulaşan hastalıklara (ve PID) karşı risk altındadır.
- Bakır alerjisi olanlarda ve Wilson hastalığı varlığında bakırlı RİA kullanılmaz.
- Bilinen veya şüphelenilen meme kanseri varlığında progesteron (levonorgestrel) içeren RİA kullanılmaz.

Spiral doğumdan ne kadar sonra takılabilir?
Doğumdan hemen sonra spiral takılabilir. Doğumdan sonra ilk 48 saatte yada 4 hafta geçtikten sonra takılması önerilir. 48 saat ile 4 hafta arasında kalan sürede uterus perforasyonu (rahimin delinmesi) riski yüksek olduğu için takılmaması önerilir.

Spiral düşük ya da küretajdan ne kadar sonra takılabilir?
Düşük ya da küretajlardan hemen sonra spiral takılabilir.

Spiral kilo aldırır mı?
Hayır bakırlı normal spiraller herhangi bir hormon  veya başka bir ilaç içermediği için kilo alınması veya verilmesi ile hiçbir ilgisi yoktur. Hormonlu (progesteronlu) spiraller de kilo alınmasına neden olmaz.

Spiral ile korunmak ne kadar başarılıdır?
Spiral de doğum kontrol hapları, 3 aylık iğneler ve cilt altı implantlar gibi yüksek koruma başarısına sahiptir. 1 yılda gebe kalma riski %1'den düşüktür.

Spiral kullanırken gebelik oluşursa ?
Hiçbir doğum kontrol yöntemi yüzde yüz koruma sağlamaz. Spiralle korunurken de çok nadiren de olsa gebelik oluşabilir. RİA kullanımında görülen gebeliklerin önemli bir kısmı araçın düşmesi ve düştüğünün fark edilmemesinden kaynaklanmaktadır. Spiralle birlikte rahim içinde bir gebelik oluşursa ve gebeliğin devamı düşünülüyorsa ciddi enfeksiyon ve septik şok riskleri nedeniyle spiral çıkarılmalıdır. Ancak bu çıkarılma işlemi sonrasında %30 oranında kendiliğinden düşük riski vardır.Gebeliğin devamı istenmiyorsa küretajla gebelik sonlandırılır. Bununla birlikte spiralle rahim içinde gebelik oluşan kişilerde hiç bir müdahale yapılmasa bile %50 oranında düşük riski vardır. Erken doğum riski ise yaklaşık dört kat artar.
Eğer gebelik ilerledi ise spiral çıkartılamaz hale gelir ve orada kalması durumunda bebek üzerine anomali (sakatlık) açısından bir risk teşkil etmeyecektir.

Spiral - dış gebelik ilişkisi
Halk arasındaki yanlış bir inanış da spiralin dış gebeliğe neden olduğudur. Spiral kullanımı etkili bir doğum kontrol yöntemi olduğu için gebelik ihtimalini son derece azaltır, bu yüzden spiral kullananlarda korunmayanlara göre dış gebelik riski de azalmıştır. Ancak spiral kullanırken hamile kalanlarda bu gebeliğin normal gebelik değil de dış gebelik olma olasılığı daha yüksektir.


İlgili Konular:
- Spiral Nasıl Takılır?
- Spiral Ne Zaman Takılır?
- Spiral Nasıl Çıkarılır?
- Spiral Kayması Nedir?
- Spiral Kimlere Takılmaz?
- Spiralin Yan Etkileri Var mıdır?

Tamamını >>