KARIN BOŞLUĞUNDA SERBEST SIVININ ANLAMI NEDİR?

Genellikle ultrason, tomografi, MR (gibi) görüntüleme yöntemlerinin raporlarında sıkça rastlanan bir terimdir "serbest sıvı". Batında serbest sıvı izlendi, pelvik bölgede serbest sıvı izlendi, serbest mayi izlendi, minimal serbest sıvı izlendi, douglasta serbest sıvı birikmesi saptandı, barsak ansları arasında serbest sıvı izlendi, sağ  veya sol alt kadranda serbest sıvı izlendi veya serbest sıvı (mayi) izlenmedi gibi ifadeler sıkça görülmektedir.

Bu cümlelerdeki terimlerin anlamları:
- Batın: Karın iç boşluğu
- Mayi: sıvı
- Douglas: Rahmin hemen arkasında olan çukur boşluk
- Barsak ansları: Kalın ve ince barsaklara ait kısımlar
- Pelvis (pelvik bölge): Rahim ve yumurtalıkların bulunduğu karın alt kısmı
- Alt kadran: Karının alt kısmı

Karında (batında) serbest sıvı bulunması normal midir?
Karında izlenen her sıvı bir patoloji veya hastalık anlamına gelmez. Karın içerisi periton denilen zarla çevrilidir ve bu zarlar arasında kayganlığı sağlayan çok az miktarda sıvı mevcuttur. Az miktarda serbest sıvı özellikle kadınlarda pelvik bölgede veya douglasta, yumurtalıklar etrafında bulunabilir, bu sıvı ovulasyon yani yumurtalamaya bağlı oluşmuş olabilir. Serbest sıvıya sebep olabilecek bir problem düşünülmüyorsa takip edilir ve genellikle bir kaç hafta içerisinde kendiliğinden azaldığı, kaybolduğu izlenir.

Karında fazla miktarda serbest sıvı asit (ascites) olarak adlandırılır. Karaciğer yetmezliği, böbrek hastalıkları, kalp yetmezliği, kanser ve başka hastalıklara bağlı meydana gelebilir. Asit sıvısı karın boşluğuna sızan sarımsı, yarı berrak bir sıvıdır. Ancak karında izlenen her sıvı asit demek değildir. Ultrasonda veya tomografide karında izlenen sıvı kan veya abse gibi sıvılar da olabilir, bunlar asit olarak isimlendirilmez. Örneğin dış gebelik rüptürüne bağlı karın içerisinde aşırı sıvı (kan) olabilir veya apandisit perforasyonunda, barsak perforasyonunda (delinme), mide perforasyonunda karın içerisinde mide-barsak içeriği ile karışık sıvı olabilir.

Karında serbest sıvı izlenmemesi doğal olarak normal bir durumdur ve insanların çoğunda izlenmez. Periton zarı içerisinde bulunan çok az miktarda sıvının ultrasonda veya tomografide, emar'da görünmesi imkansızdır. Bazen karındaki serbest sıvıya laparoskopik (kapalı) veya açık ameliyatlar sırasında rastlanabilir.

Serbest sıvı saptandığında tedavi nedir?
- Az miktarda serbest sıvı varlığında eğer patolojik bir sebep düşünülmüyorsa takip edilir ve genellikle takipler sırasında birkaç haftada kaybolur. Eğer sıvıda artma izlenirse kan tahlilleri ve diğer yöntemlerde daha ileri araştırma yapılır.
- Serbest sıvı pelviste veya karında aşırı miktarda ise bunun sebebine yönelik tedavi uygulamak gerekir. Karaciğer, böbrek, kalp hastalıkları tedavi edilince sıvı da azalacaktır Batın içerisinde sıvı çok aşırı değilse yani hastanın karnında ağrı, gerginlik ve nefes darlığı oluşturacak kadar büyük bir şişlik yoksa sıvıyı boşaltmak gerekmez. Sıvıya neden olan patoloji tedavi edilince sıvı kendiliğinden azalacaktur.
- Sıvının boşaltılması (parasentez): Karında bazen aşırı derecede sıvı toplanması olur, hamile karnı kadar büyüktür ve bu ciddi rahatsızlığa, nefes almakta zorlanmaya sebep olur. Bu durumda ince bir iğne, genellikle ultrason yardımıyla karın içerisine sokularak sıvının iğneden dışarıya, bir kaba boşalması sağlanır. Karındaki asit sıvısından örnek alınarak tahlile de gönderilebilir.
- Kansser nedeniyle karın içerisinde sıvı birikmesi olan hastalarda ameliyat veya kemoterapi ile kanserli dokular ortadan kaldırıldığında sıvı üretimi azalacaktır. Ancak tedavi tamamlanana kadar, parasentez ile bol miktarda sıvı boşaltılmasına rağmen tekrar tekrar sıvı birikmesi olabilmektedir.

Karın içerisinde aşırı sıvı birikmesi (asit) ne tür belirtilere sebep olur?
- Kasık ağrısı veya karın ağrısı. Ağrı bazen bele de vurabilir.
- Karında şişme. Bazen hamileymiş gibi aşırı şişme olabilir.
- Karın cildinde gerilme ve çatlamalar
- Göbek deliğinde dışarı doğru çıkma
- Nefes almakta zorluk
- Fazla yemek yiyememe nedeniyle zayıflama. Bazen aşırı kilo kaybı olur.
- Karın ve bacak damarlarında belirginleşme
Tamamını >>



UYARI: Sitedeki bilgiler hastalıkların tanı ve tedavisinde kullanılmamalıdır.
Yazıların her hakkı saklıdır, izinsiz kullanılamaz. devamı >>

"Gebelik ve kadın hastalıkları konusunda ayda 1 milyondan fazla ziyaretçi sayısı ile en çok tıklanan, en geniş içerikli site"