Kalsiyum ve D vitamini kemik sağlığı açısından son derece önemli bileşenlerdir. D vitamini kalsiyum ve fosforun ince barsaklardan emilmesini sağlar. D vitamini eksikliğinde barsaklardan kalsiyum emilimi azalır ve bu nedenle paratiroid hormon artar. Paratiroid hormonun artması da kemiklerden kalsiyum kaybını arttırır. D vitamini eksikliğinde kemik mineralizasyonu bozulur. D vitamininin osteoblast denilen kemik yapımında rol alan hücreleri indükleyici etkisi de vardır.
D vitamini kaynakları:
Vücuttaki D vitamininin yaklaşık %80'i deride güneş ışınları etkisiyle sentezlenir. Besinlerle çok bol alınabilen bir vitamin değildir. Bu nedenle güneşe yetersiz maruziyet durumları (kapalı giyinme gibi) beslenme normal olsa bile kolaylıkla D vitamini eksikliğine neden olabilir. Balık, karaciğer, süt, peynir, tereyağı ve yumurta sarısında D vitamini bulunur ancak bu besinler tek başlarına asla yeterli olmazlar. Ayrıca menopoz sonrası ve yaşlılarda barsaklardan D vitamini emilim kapasitesi azalır.
Güneş ışığına maruz kalınması deride aktif D vitamini (Vit. D3) sentezlenmesini sağlar. Bu nedenle yeterli miktarda güneş ışığına maruz kalmak iskelet sağlığı açısından çok önemlidir. Aktif D vitamininin çoğu derinin epidermis tabakasında sentezlenir, daha az kısmı dermis tabakasında sentezlenir. Günde 20-30 dakika yüz ve kolların güneş alması yeterince D vitamini sentezi sağlar.
D vitamini tedavisi:
Menopoz sonrası osteporoz (kemik erimesi) varlığında her gün 1200 mg kalsiyum ve 800 Ünite D vitamini alınması önerilir. Bu dozlarda alınan D vitamini ve kalsiyum kemik erimesi olan hastalarda kemik kaybını ve kırık riskini azaltır. Araştırmaların çoğu kalsiyum eklenmeden tek başına D vitamini kullanılmasının fayda sağlamadığını göstermiştir. Her ilaç ve her vitamin gibi D vitamininin de (kalsiyumun da) fazlası ve gereksiz kullanılması sakıncalı olabilir bu nedenle asla doktora danışılmadan kullanılmamalıdır.
Vitamin D formları:
- Vitamin D2 = Ergokalsiferol
- Vitamin D3 = Kolekalsiferol = Aktif Vitamin D'nin hidroksile olmamış hali.
- 25 hidroksi vitamin D3 (25OH-D) = Kalsifediol = Kalsidiol = Hidroksikolekalsiferol
- Aktif vitamin D3 = Kalsitriol = 1, 25 dihidroksikolekalsiferol = 1,25-dihidroksi D3
D vitamininin en aktif formu kalsitriol yani 1, 25 dihidroksikolekalsiferol'dür.
İlgili Konular:
- Kemik Erimesi Tedavisi ve Kullanılan İlaçlar
- Kemik Erimesi ve Kalsiyum
- Kemik Erimesinde Beslenme
- Kemik Erimesi İçin Bitkisel Tedavi Var Mıdır?
