SUNİ SANCININ YAN ETKİLERİ VE RİSKLERİ

SUNİ SANCININ ANNE VE BEBEK AÇISINDAN ZARARI VAR MIDIR?
Yapılan araştırmalar doğum indüksiyonunun (suni sancı) uygun doğumlarda uygulanması halinde ve uygulama sırasında gerekli takiplerin yapılması halinde anne ve bebek açısından anlamlı bir zarar veya risk içermediğini göstermiştir. Bu nedenle günümüzde uygun doğumlarda oksitosin yaygın olarak kullanılmaktadır. Yeni geliştirilen ve halen güvenilirliği, zararları, riskleri konusunda emin olunamayan bazı ilaçlar onay almamıştır ve bunların yaygın kullanıma girmesi için daha fazla araştırmalara gerek duyulmaktadır.

Suni sancı (doğum indüksiyonu) amacıyla en sık kullanılan yöntem olan oksitosin'in yan etkileri ve riskleri:
- Taşsistol ve hiperstimülasyon
- Fetal distres
- Hızlı doğum (partus precipitatus)
- Başarısız indüksiyon
- Hipotansiyon (İntravenöz bolus olarak verildiğinde)
- Yüksek dozda uygulanırsa anti-diüretik etki gösterebilir
- Hiponatremi (sodyumdan fakir sıvılarla verilirse)
- Bebekte yenidoğan döneminde bilirubin yüksekliğini arttırdığını söyleyen araştırmalar vardır ancak bazı araştırmalarda bunu gösterilememiştir.
- Uygun olmayan serviks (rahim ağzı) halinde uygulanırsa özellikle ilk gebeliklerde sezaryen oranında artışa neden olabilir.


İlgili Konular:
- Suni Sancı (Doğum İndüksiyonu)
Suni Sancı Neden Verilir?
Suni Sancı Nasıl Verilir?
Normal Doğum
Tamamını >>

DOĞUMDA SUNİ SANCI NASIL VERİLİR?

Oksitosin ile doğum indüksiyonu:
Normal doğumda indüksiyon yani halk arasıdaki yaygın kullanılan ismi ile suni sancı için ülkemizde ve dünyada en çok kullanılan yöntem oksitosin yöntemidir. Oksitosin normalde de kadın vücudunda beyinde salgılanan bir hormondur ve rahim kasılmalarını sağlar. Suni sancı uygulanmayan doğumlarda da annenin rahim kasılmalarını ve doğumun ilerlemesini sağlayan hormon beyindeki hipofiz bölgesinden salgılanan oksitosin hormonudur.

Oksitosin suni sancı amacıyla nasıl verilir?
En yaygın kullanım şekli serum içerisine katılarak annenin kolundaki bir damar yolundan intravenöz infizyon şeklinde verilmesidir. Oksitosin verilirken serumun ilerleme hızı önemlidir, bu hız serum setinde bulunan küçük aparatlarla veya elektronik pompa aletleriyle ayarlanarak dakikada belli bir miktarda oksitosin gidecek şekilde uygulanır. Bazı durumlarda doğumun en başından itibaren uygulanırken bazı durumlarda doğumun herhangi bir aşamsında uygulanmaya başlayabilir. Her zaman doğumun sonuna kadar uygulama sürmeyebilir, bebek kalp atımındaki değişikliklere göre veya annenin rahim kasılmalarının fazla olduğu hallerde serum durdurulur. 

Suni sancı ile doğum ağrıları daha fazla mı olur?
Bu her anne adayının ağrı algılama eşiğine göre değişebilen bir kavramdır. Bazı anne adayları suni sancı aldığı halde çok ağrı hissetmezken, bazı anneler suni sancı almadığı halde daha fazla ağrı hissedebilir veya tam tersi olabilir. Suni sancı ile verilen oksitosin ilacı annenin kendi vücudunda üretilen oksitosin hormonunun aynısıdır. Ağrısız doğum (epidural anestezi) uygulanmışsa suni sancı olsa da olmasa da anne doğum ağrılarını hissetmez.

Diğer doğum indüksiyonu yöntemleri:
Oksitosin dışında rahim kasılmalarını uyarmak ve rahim ağzının yumuşamasını, incelmesini, açılmasını sağlamak amacıyla nadiren kullanılan bazı yöntemler vardır. Bunlar:
- Amniyotomi: Bebeğin su kesesinin açılması. Doğumun hızlanması için yaygın olarak uygulanan bir yöntemdir.
- Membran stripping: Rahim ağzında zarların parmakla sıyrılması da yaygın kullanılan bir yöntemdir.
- Prostaglandin E1 (misoprostol) ve E2 (dinoproston): İlaçla uygulanan yöntemler arasında günümüzde oksitosinden sonra en sık uygulanan bunlardır. Ağızdan veya vajina içerisine koyularak uygulanırlar. Tablet, jel veya ovül formları mevcuttur.

Günümüzde hemen hemen hiç uygulanmayan yöntemler:
- Balon kateter
- Ekstraamniyotik salin infüzyonu
- Laminarya
- Sentetik ozmatik dilatörler
- Mifepristone (RU-486)
- Relaksin
- Nitrik oksit
- Meme başı uyarısı: Annein her iki meme başının elle dokunularak uyarılması beyinde posterior hipofiz bölgesinde oksitosin hormonu salgılanmasını sağlar, bu sayede rahim kasılmaları gerçekleşir. Günümüzde kullanılan bir yöntem değildir.

Suni sancıya başlamadan önce dikkat edilmesi gerekenler:
Doğum indüksiyonu her doğum için uygulanabilecek bir yöntem değildir. Annenin ve bebeğin çeşitli faktörler açısından doğum indüksiyonuna uygunluğu ve gereksinim varlığı açısından değerlendirilmesi gerekir. Bunlar:
- Fetal iyilik hali: NST, ultrasonografi, doppler, biyofizik profil gibi bebeğin iyilik halini ve kalp atışlarını değerlendiren yöntemler uygulanarak bebeğin durumunun suni sancı almaya uygun olup olmadığı değerlendirilir.
- Annenin daha önceden geçirdiği  rahim ameliyatı gibi durumlar suni sancı almasına engel teşkil edebilir. Daha önce sezaryen geçirenlere suni sancı uygulanmaz.
- Annenin rahim kasılmaları yani kontraksiyonlar kardiyotokograf aletiyle karına başlanan problarla ölçülür ve annenin kendi kasılmaları, sancıları yeterli düzeyde ise ek olarak suni sancı uygulanmaz.
- Rahim ağzının yani serviksin durumu suni sancı uygulanması için uygun değilse suni sancıya başlanılmaz. Öncelikle rahim ağzını uygun hale getirmek için başka metodlar uygulanabilir. Bishop skoru 4 ve altında ise suni sancı sıklıkla başarısız olur.
- Gebelik haftası doğum için erkense ve bebeğin yeterince akciğer gelişimine vb. ulaşmadığı düşünülüyorsa suni sancı uygulanmaz. Ancak mutlaka doğum gerektirecek bazı hallerde uygulanabilir.



İlgili Konular:
- Suni Sancı (Doğum İndüksiyonu)
Suni Sancı Neden Verilir?
Suni Sancının Yan Etkileri ve Riskleri
Tamamını >>

DOĞUMDA SUNİ SANCI NEDEN VERİLİR?

HANGİ DOĞUMLARDA SUNİ SANCI UYGULANMALIDIR?

Doğum indüksiyonu (eylem indüksiyonu) yani halk arasındaki yaygın deyimi ile suni sancı ilk doğum veya sonraki doğumlarda gerekirse uygulanabilecek basit ve ucuz bir yöntemdir. Uygulanmasındaki ana amaç doğumun başlatılması veya başlamış olan doğumun hızlandırılmasıdır. Bu amaçla genellikle damar yolundan serum içerisinde oksitosin denilen ilaç kullanılır. Ancak her doğumda uygulanmaz, uygulanması için bazı kriterler gereklidir. Her doğumda rutin olarak uygulanması halinde özellikle ilk doğumlarda sezaryen oranlarının artabileceği bu nedenle sadece gerekli hallerde uygulanması gerektiği Amelikan kadın doğum uzmanları akademisi (ACOG) tarafından bildirilmiştir.

Normal doğumda suni sancı hangi durumlarda uygulanır (endikasyonlar):
- Gün aşımı (günü geçen) gebelikler
- Erken membran rüptürü (EMR): Suların erken gelmesi
- Koryoamniyonit: Rahim içerisinde enfeksiyon
- Bebekte gelişme geriliği
- Rh izoimmunizasyonu (Kan uyuşmazlığına bağlı hastalık gelişmesi)
- Anne karnında bebek ölümü: Ölü bebeğin anne karnında uzun süre beklemesi anne sağlığını da tehlikeye atabilir bu nedenle doğumun hızlandırılması gerekir.
- Preeklampsi, eklmapsi: Hamilelikte tansiyon yüksekliği ile seyreden durumlar
- Dekolman plasenta
- Annede kronik hastalıklar

Suni sancı hangi durumlarda uygulanmamalıdır (kontrendikasyonlar):
- Annnein daha önceden klasik uterin insizyon içeren bir ameliyat geçiröiş olması: Rahimde yukarıdan aşağıya yapılan bu kesi sonraki doğumlarda rahmin yırtılmasına (uterin rüptür) sebep olabilir.
Daha önceden geçirilmiş rahim ameliyatında ve sezaryende kesinin transvers (enlemesine) yapılması suni sancı için kesin kontrendikasyon oluşturmaz ancak bu hastalarda da dikkatli olunmalıdır.
- Plasente previa
- Vasa previa
- Aktif genital herpes enfeksiyonu
- Kordon sarkması
- Bebeğin rahim içerisinde yan durması (transvers situs)
- Bebeğin kilosunun aşırı fazla olması (Makrozomi)
- Bebeğin kafasının bir anomaliden dolayı büyük olması (hidrosefali)
- Anne pelvis kemiklerinin (çatı kemiklerinin) muayenede doğuma uygun görülmemesi

Bunların dışında ikiz, üçüz gebeliklerde normal doğum düşünülüyorsa suni sancı uygulanabilir. Çok fazla doğu yapmış olanlarda (6 veya daha fazla doğum) suni sancı dikkatli kullanılmalıdır çünkü bu hastalarda doğum sonrası kanama (atoni) riski artmaktadır. Suni sancı gerekli ve uygun doğumlarda verildiğinde doğumu kolaylaştıran ve faydalı bir uygulamadır.


İlgili Konular:
- Suni Sancı (Doğum İndüksiyonu)
Suni Sancı Nasıl Verilir?
Suni Sancının Yan Etkileri ve Riskleri
Tamamını >>



UYARI: Sitedeki bilgiler hastalıkların tanı ve tedavisinde kullanılmamalıdır.
Yazıların her hakkı saklıdır, izinsiz kullanılamaz. devamı >>

"Gebelik ve kadın hastalıkları konusunda ayda 1 milyondan fazla ziyaretçi sayısı ile en çok tıklanan, en geniş içerikli site"