Dismenore karın ve kasıkta menstrual kanama başlamadan önce ve kanama sırasında görülen ağrılardır. İki türü tanımlanmıştır.
-
Primer dismenore: Adet görmeye başladıktan hemen sonraki yıllarda genç yaşta başlar. Altta yatan bir pelvik patoloji yoktur. Menstrüasyon sonrasında endometriumda prostaglandin yapımının artması nedeniyle geeçekleşir. Ağrı genellikle adet kanaması ile beraber başlar ve 2-3 gün sürer. Bulantı, kusma gibi şikayetler eşlik edebilir.
-
Sekonder dismenore: Burada altta yatan bir pelvik patoloji vardır. Altta yatan sebep endometriozis (en sık), adenomyozis, ria, myom, endometrial polip olabilir.
Adet ağrısı (sancısı) rahmin kasılmalarına bağlı gelişir. Rahim adet sırasında kanamayı azaltmak için ve içerisinde bulunan kanları dışarıya atabilmek için kasılır. Özellikle doğum yapmamışlarda rahim ağzı fazla açık olmadığı için adet kanı daha zor boşalır ve adet ağrıları daha çok olur.
Sebepleri:
- Endometriozis
- Myomlar
- Adenomyozis
- Pelvik inflamatuvar hastalık (PID)
- Karındaki yapışıklıklar
- Spiral
- Premenstrual sendrom
- Yumurtalık kistleri
- Serviks (rahim ağzı) girişinin kürtaj enfeksiyon gibi nedenlere bağlı olarak daralmış olması
- Uterus polipleri
- Rahim içi yapışıklıklar
- İmperfore hymen (kızlık zarının adet görmeyecek şekilde kapalı olması)
- Çift uterus veya uterusda septum bulunması
Tanı:
Ağrılı adet görme (dismenore) sebebini araştırmak için öncelikle muayene ve ultrasonografi yapılır. Özellikle sekonder dismenorede ve tedaviye cevap vermeyen çok şiddetli olgularda endometriozis gibi hastalıkların araştırılması için
laparoksopi yapılması gerekebilir.
Tedavi:
Tedavide ağrı kesini (non-steroid antienflamatuar) ilaçlar sıklıkla kullanılır. Bu ağrı kesicilerin ağrının başlayacağı tahmine dilen günden bir gün önce almaya başlanması çok daha etkili olacaktır, ağrı bitene kadar kullanılır. Daha nadiren
doğum kontrol hapları (oral kontraseptifler) kullanılır. Ağrı kesiciler adet kanamasını azaltabilir ancak bu azalmanın hiçbir zararı yoktur.
Orta dereceli bölgesel sıcak uygulama iyi gelebilir. Bunun için sıcak banyo ya da ayaklara sıcak uygulama (sıcak bir havlu, termofor) önerilir.
Eğer kişide adet kanamasından önce baş ağrısı, karında şişlik,...vb problemler oluyorsa adetten bir hafta önce tuz kısıtlanmasına gidilebilir.
Düzenli uyku faydalı olabilir.
Masajda ağrıyı azaltmada etkili bir yöntemdir.
Egzersiz faydalı olabilir.
Doğum yaptıktan sonra (özellikle normal doğumdan sonra) adet ağrıları genellikle azalır. Doğumdan sonr rahim ağzının genişlemesi adet kanının daha rahat dışarıya atılmasını sağlar.
Altta yatan bir patoloji varsa dismenoreye yol açan hastalıklar gerekli tıbbi ve cerrahi tedavi ile düzeltilir.
İlgili Konular:
-
Adet Öncesi Sendromu (Premenstruel Sendrom)
-
Adet Ağrısına Ne İyi Gelir? Nasıl Geçer?
-
Adet Ağrılarında İlaç ve Diğer Tıbbi Tedaviler
-
Adet Ağrısının Nedenleri
-
Adet Ağrısı İçin Bitkiler Önerilir Mi?
-
Kasık Ağrısı