DOĞUMDAN SONRA ADET DÜZENSİZLİĞİ VE ADET GÖREMEME

Doğum sonrası ilk adet kanaması (regl) ne zaman görülür?
Hem normal doğum hem sezaryen doğumdan hemen sonra başlayan kanama gideren azalır ve 30-40 gün kadar sürer, bu adet kanaması değildir, loşi adı verilen rahim içerisindeki kan ve doğumdan kalan kalıntıların atılması için gerekli bir kanamadır.
Gerçek adet kanaması ise doğumdan sonra bebeğini düzenli emzirenlerde genellikle 6 ay sonra başlar ancak çok düzenli ve sık emzirenlerde bu süre doğumdan 1 yıl sonrasını bile bulabilir. Nadiren çok düzenli emzirdiği halde 6 aydan daha önce adet gören anneler de olabilir. Adet kanaması başlasa bile emzirme devam ettiği sürece düzensiz olabilir, genellikle emzirme dönemi bitince düzene girer.
Doğumdan sonra bebeğini hiç emzirmeyen veya seyrek emziren annelerde adet kanaması genellikle doğumdan 3 ay sonra başlar, emzirme tamamen bitince adet kanaması her ay düzenli şekilde gerçekleşir.

Doğumdan sonra adet düzensizliği veya gecikmesi normal midir?
Normal doğum ve sezaryenden sonra emzirme devam ediyorsa adetler genellikle düzensiz olur, gecikmeler yaşanabilir ve bu normaldir; emzirme tamamen bittiğinde düzelecektir. Nadiren emzirdiği halde düzenli adet gören anneler de vardır. Ancak burada şu noktaya dikkat etmek gerekir: her adet gecikmesini veya düzensizliğini emzirmeye bağlamamak gerekir. Kadının hayatının her döneminde olduğu gibi doğumdan sonraki emzirme döneminde de adet gecikmesi hamile kalma ihtimalini akla getirmelidir. Doğumdan sonra adetlerin başlamamış olması veya emziriyor olmak hamile kalmayı yüzde yüz engellemez. Bu nedenle korunma yöntemlerini de uygulamak gerekir. Doğum sonrası korunma yöntemleri hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Özetle doğum yapmış annelerin ilk yıl içerisinde adet düzensizliği ve adet gecikmesi çok sık olur ve genellikle emzirmeye bağlıdır. Ancak doktor kontrolü ve muayene olmadan bunu emzirmeye bağlamak nadiren altta yatan bir problemi atlamaya sebep olabilir.

Doğumdan sonra adet olmamak kilo yapar mı?
Adet görememek kilo almaya ve şişmanlığa neden olmaz. Doğum sonrası kilo almanın nedeni beslenme düzenine dikkat etmemek ve hareket etmemektir genellikle. Bu konuda hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Doğumdan sonra adetler arasında ara kanama ve lekelenme olması:
Bunu emzirme veya başka bir normal sebebe bağlamamak gerekir ve doktora başvurmak gerekir. Bazen rahim içerisinde bulunan polip gibi oluşumlar veya altta yatan başka nedenler saptanabilir. Bir neden saptanmadığı taktirde düzenleyici ilaçlarla veya kendiliğinden lekelenmelerin geçmesi için hasta takibe alınır.

Doğumdan sonra adet düzeni değişenler ne yapmalı?
Emzirme dönemi bittiğinde genellikle adet düzeni gebelikten önceki eski haline gelir ancak bazı kadınlarda eskisinden daha farklı düzende ilerleyebilir. Adetler daha seyrek, daha sık veya kanama miktarı daha farklı olabilir. Bu durum gebeliğin ve doğumun kendisine bağlı değildir. Bazen guatr gibi veya prolaktin yüksekliği gibi gebelikte veya doğum sonrasında tespit edilen bir hastalık buna neden olabilir; bazen kullanılan bir ilaç buna neden olabilir. Doktor muayenesinde bir sebep bulunamazsa adet düzeninin değişmesi sorun teşkil etmez.

Doğumdan sonra adet düzenleyici ilaç kullanılır mı?
Anne emzirirken anne sütüyle bebeğe geçebileceği için mecbur olmadıkça ilaç kullanılmaz ancak bazı zorunlu hallerde adet düzenleyici ilaçların bazıları kullanılabilir. Doktor önerisi olmadan hiçbir adet düzenleyici hormon hapı veya adet söktürücü ilaç kullanılmamalıdır. Örneğin adet düzensizliğinin sebebi prolaktin hormon yüksekliği veya tiroid hormon bozukluğu gibi bir nedense buna yönelik ilaçlar kullanılabilir; bunun dışında belli bir sebep saptanamayan durumlarda zaten ilaca gerek kalmadan aylar ilerledikçe ve emzirme azaldıkça genellikle kendiliğinden düzelme olacaktır.


İlgili Konular:
- Doğumdan Sonra Ne Zaman Adet Olunur?
Tamamını >>

ADET GÖREMEME (AMENORE)

Amenore'yi ikiye ayırmak gerekir:
14 yaşına gelmiş ve meme gelişimi veya pubik tüylenme gibi sekonder seks karekterleri gelişmemiş bir genç kızın henüz adetlerinin başlamaması primer amenore olarak adlandırılır. Eğer meme gelişimi ve pubik tüylenme başlamışsa primer amenore diyebilmek için beklenmesi gereken yaş sınırı 16'dır.
Daha önce adet görmüş bir kadının 3 ay süreyle adetlerinin kesilmesine sekonder amenore denir.

Düzenli adet gören bir kadında hipotalamus, hipofiz, over ve uterus tamamen normal çalışmaktadır. Beyinde bulunan hipotalamus ve hipofiz FSH ve LH hormonları ile overleri (yumurtalıkları) uyarır. Uyarılan yumurtalıklar östrojen ve progesteron hormonu salgılar. Östrojen ve progesteron hormonu da uterus (rahim) iç tabakasını yani endometriyumu uyararak adet kanamalarının gelişmesini sağlar. Bu organlar arasındaki ardışık mekanizma normal ve her ay düzenli bir adet kanaması için gereklidir. Bu mekanizma herhangi bir aşamada bozulduğunda adet görememe ya da adet düzensizliği oluşur. Adet kanaması olabilmesi için bu mekanizmalar dışında kanın akış yolunda (rahim ağzında, vajinada, kızlık zarında) herhangi bir nedenle tıkanıklık olmaması gerekir.

Primer amenore nedenleri:
- Yapısal (konstitüsyonel) gecikme
Turner sendromu (Gonadal disgeneziler): Fizyolojik dışında en sık nedendir.
- Hipotalamus ve hipofize ait patolojiler, tümörler
- İmperfore hymen (Kızlık zarında açıklık olmaması)
- Galaktozemi
- Transvers vajinal septum (Vajinada perde olması
- Vajina, serviks (rahim ağzı) veya rahmin doğuştan gelişmemiş olması (RKM-
(Mayer-Rokitansky-Kuster-Hauser sendromu, Müllerien agenezis)

- Testiküler feminizasyon (XY kromozomlu dişi dış görüntüsünde birey adet görememe şikayetiyle başvurur.)
- Langerhans hücreli histiyositoz (Hand Shüller Christian hastalığı)
- Radyoterapi (beyine)
- Kemoterapatik ilaçlar
- Ciddi beslenme bozukluğu, anoreksia
- Primer hipotiroidizö
- Cushing sendromu
- Kalmann sendromu
- Testiküler feminizasyon

Sekonder amenore nedenleri:
- Gebelik (en sık nedendir)
- Emzirme
- Menopoz
- Doğum kontrol hapı alımı sonrası amenore
- Stres, depresyon
- Aşırı zayıflık, iyi beslenememe, anoreksia
- Hipofiz hastalığı: Hipofizin ablasyonu, Sheehan sendromu,
- Prolaktinoma (hiperprolaktinemi, süt hormonunun aşırı üretilmesi)
- Kontrol edilmemiş endokrinopatiler: Diyabet, hipotiroidizm ve hipertiroidizm
- Polikistik over hastalığı
- Kemoterapi
- Radyoterapi
- Rahim içi yapışıklık gelişmesi (Asherman sendromu)
- İlaç tedavisi: Sistemik steroidler, danazol, GnRh Analogları
- Prematür ovaryen yetmezlik, erken menopoz
- Sarkoidoz
- Hiperandrojenemi (Testesteron benzeri erkeklik hormonlarının artması)
- Prolaktinoma

Teşhis:
Teşhis için FSH, LH, prolaktin, duruma göre troid hormonları, ultrasonografi sık kullanılan yöntemlerdir. Beyin içerisinde bir patolojiden şüphelenilmişse CT veya MR incelemeleri gerkebilir. Bazen HSG (histerosalpingografi), SİS (salin infüzyon sonografi) ya da histeroskopi ile rahim içerisinin gözlenmesi gerekebilir.

Tedavi:
Sekonder amenorenin en sık nedeni gebeliktir o yüzden böyle bir durumda öncelikle gebelik araştırılmalıdır. Gebelik yoksa tedavi sebebe yönelik düzenlenir. Neden iyi beslenememe, aşırı zayıflık, stres, depresyon, aşırı egzersiz gibi nedenlerse öncelikle bu durumlar düzeltilmelidir

Eğer rahim (uterus), rahim ağzı (serviks) yada vajen gibi organlarla ilgili bir anatomik bozukluk varsa tedavi bunu düzeltmeye yönelik ameliyat olacaktır.

Eğer beyindeki hipofiz bezinde aşırı prolaktin hormonu (süt hormonu) üretimine neden olan bir tümör varsa tedavi tümörün boyutuna göre ilaç tedavisi (bromokriptin, kabergolin, domain agonistleri ilaçlar) veya ameliyat şeklinde olacaktır. Küçük prolaktinomalar yani mikroadenomlar ameliyat gerektirmeden genellikle ilaç tedavisi ile küçülürler ve prolaktin hormon düzeyleri azalır, adetler normale döner.

Yumurtlama bozukluğu (anovulasyon, polikistik over sendromu) gibi durumlarda östrojen ve progesteron hormonu içern ilaçlar, doğum kontrol hapları tedavide kullanılır.


İlgili Konular:
Kızlar Adet Görmeye Kaç Yaşında Başlar?
- Puberte Prekoks (Erken Yaşta Adet Görme)
Adet Gecikmesi
- Adet Düzensizliği
- Menopoz
Tamamını >>



UYARI: Sitedeki bilgiler hastalıkların tanı ve tedavisinde kullanılmamalıdır.
Yazıların her hakkı saklıdır, izinsiz kullanılamaz. devamı >>

"Gebelik ve kadın hastalıkları konusunda ayda 1 milyondan fazla ziyaretçi sayısı ile en çok tıklanan, en geniş içerikli site"