YUMURTALIK KİSTİ (SORU CEVAP YORUMLAR)

YUMURTALIKTA KİST OLMASI (SORU CEVAP YORUMLAR)

Yumurtalık ve rahim kisti aynı şey mi?
Yumurtalıklarda yani overlerde sıklıkla kist şeklinde içi sıvı dolu yapılar oluşurken, rahimde genellikle solid yani içi boş olmayan urlar oluşur. Rahimde kist veya kistik yapı oluşması çok çok nadir bir durumdur, bu nedenle rahminde kist olduğunu sanan hastaların çoğu yumurtalık kisti ile karıştırmaktadır. Rahim kisti diye bir terim yoktur, kanama yapan veya ağrı yapan, patlayan yumurtalık kistidir. Yumurtalık kistleri patlayabilir veya burkulabilir yani etrafında dönebilir. Yanlışlıkla rahim kisti diye adlandırılan ve aslında kist olmayan miyomlar solid yapılar olduklarından yani içleri dolu olduğundan patlamazlar.

Yumurtalık kisti veya çikolata kistinde rahim alınır mı?
Yumurtalık kisti, çikolata kisti, dermoid kist gibi kistler ameliyat edilirken amaç öncelikle sadece kistin veya yumurtalığın alınmasıdır, rahimi almak öncelikle şart değildir. Ancak ameliyat sırasında oluşabilecek bir sorun, örneğin kanama gibi bir durumda veya kistin incelemesinin kötü huylu görünmesi durumunda çok nadiren rahimin de alınması gerekebilir. Menopozdaki hastalarda rahim organının bir fonksiyonu kalmadığı için genellikle bir sorun olmasa bile yumurtalık alınırken beraber alınırlar.

Yumurtalık kisti için kullanılan ilaçlar nedir?
Yumurtalık kistlerinin tedavisi için nadiren doğum kontrol hapı gibi hormonal ilaçlar kullanılırlar. Bunların dışında bitkisel ilaçlar, doğal otlar, kürler, soğan kürü vb. uygulamak faydalı olmadığı gibi zararlı da olabilmektedir. Yumurtalık kistlerinin esas tedavisi ilaç değil cerrahi tedavi yani ameliyattır. İlaçlar ile düzelen hatta hiç ilaç kullanmadan kendiliğinden geçen kistler vardır, bunların belirlenmesi önemlidir, bunların dışında kalan ve çok büyük olan kistler ise gerekirse ameliyat ile tedavi edilir.

Yumurtalık kisti tedavi edilmezse ne olur?
Basit kistler tedavi edilmezse kendi kendine iyileşebilir ve hiçbir sorun yaratmayabilir. Komplike kistler ve büyük kistler tedavi edilmezse patlayabilir ve iç kanamaya neden olabilir veya burkulma (torsiyon) meydana gelebilir. Bunların ayırt edilmesi önemlidir. Kötü huylu bir kist ameliyat edilmezse büyüyüp karın içerisine yayılabilir, bu yüzden kötü huylu olma şüphesi olan kistler mutlaka ameliyat edilmelidir.

Yumurtalık kisti ağrısına ne iyi gelir?
Yumurtalık kistleri, çikolata kistleri zaman zaman kasık ağrısı hatta sırt ağrısı, batar gibi veya iğne saplanır gibi aniden ağrı şikayetlerine neden olabilir. Her ağrı gibi bu ağrılar da ağrı kesici ilaçlar ile rahatlayabilir ancak öncelikli olan ağrı kesici ile ağrıyı geçirmek değil mutlaka doktor muayenesine başvurmaktır. Çünkü bir kist ağrı yaptığında patlamış olabilir, burkulma meydana gelebilir veya aşırı büyümüş olabilir; bunlar acil müdahale gerektirebilecek durumlardır. Doktora başvurmadan ağrı kesici içmek şikayeti azaltıp teşhisi geciktirebilir, bu nedenle doktora başvurmadan ağrıyı geçirmek amacıyla ilaç kullanılmamalıdır.

Yumurtalık kisti ile hamile kalınır mı?
Yumurtalık kistleri olan çoğu kadın hamile kalabilir ve anne olabilir, ancak doğru olan hamile kalmadan önce kistin tedavisini tamamlamaktır. Çünkü gebelik sırasında kist daha fazla büyürse ve patlama, burkulma gibi durumlar meydana gelirse hamilelik sırasında tedavisi daha zor olabilir. Büyüyen bir kist gebelikte hiç soruna neden olmadan doğuma kadar kalabilir veya hamilelik sırasında kendiliğinden kaybolabilir. Basit yumurtalık kistleri çoğunlukla doğurganlığı etkilemez yani kısırlığa neden olmaz ancak çikolata kistleri bazen yapışıklıklara neden olarak gebe kalmayı zorlaştırabilir.

Yumurtalık kisti doğumu engeller mi?
Yumurtalık kistleri aşırı büyük olmadığı sürece normal doğumu engellemez, doğumu zorlaştırmaz ve sezaryen gerektirmez. Eğer sezaryen esnasında kistin alınması gerekiyorsa iki ameliyat birlikte olacak şekilde planlanabilir veya normal doğumdan bir süre sonra yeni bir ameliyat kist için planlanabilir. Sezaryen sırasında tesadüfen görülen yumurtalık kistleri genellikle aynı esnada alınabilir ancak bu her zaman mümkün olmayabilir.

Yumurtalık kistinden parça alınır mı?
Yumurtalık kistini ameliyat etmeden karından veya alttan içeriye iğne sokarak parça alma işlemi genellikle uygulanmaz. Eğer takiplerde iyileşmeyen bir kistse, kist ameliyatla tamamen çıkarılır veya yumurtalıkla beraber çıkarılır. Kistin bir kısmının çıkarılması veya parça alınması uygulanmaz.

Yumurtalık kistlerinden nasıl korunulur, olmaması için ne yapmak gerekir?
Yumurtalık kistleri bazı hastaların sandığının aksine yemeklerle veya içeceklerle ilgili değildir. Kişinin beslenmesi veya yorulması, aşırı çalışması kiste neden olmaz. Kistler zaman zaman tedaviden sonra tekrarlayabilir. Kistlerin tekrarlamasını önlemek için de hastanın kendisinin yapabileceği bir önlem yoktur, kiste sebep olan bir ilaç kullanıyorsa bunu doktor önerisi olmadan asla almamalıdır. Bunların dışından kistlerden korunmak ve tekrarlamasından kaçınmak için yapılabilecek önlem yoktur, düzenli doktor takibinde olmak kistlerin erken saptanmasını sağlar, kontroleri aksatmamak önemlidir.

Septasyon içeren, bilobüle, homojen, heterojen, komplike kist?
Septasyon içeren yani septalı kist demek kistin içerisini ikiye bölen ince perde olmasıdır, birbirine komşu iki veya daha fazla sayıda kist var gibidir. Homojen demek kistin her tarafında benzer görüntünün olmasıdır. Heterojen demek kistin yer yer değişik alanlar görüntüler içermesidir. Bilobule terimi iki loblu yani iki odacıklı kist anlamına gelir, daha fazla odacık varsa multilobüle terimi kullanılır. Düzgün sınırlı kist etrafı yusyuvarlak olan kistleri tarif eder. Düzgün sınırlı olmayan, içerisinde solid alanlar içeren ve kalın septaları olan kistler genel olarak komplike kist diye tarif edilirler.


İlgili Konular:
- Yumurtalık (Over) Kisti
- Yumurtalık Kisti Tedavisi
- Yumurtalık Kisti Ameliyatı
Tamamını >>

YUMURTALIK (OVER) KİSTİ BELİRTİLERİ

Yumurtalı kistleri ne tür belirtilere ve şikayetlere neden olurlar?
Kasınlarda yumurtalık (over) kistleri sağ veya sol yumurtalıkta bazen iki tarafta birden olabilen içi su dolu kesecikler şeklinde çeşitli boyutlarda oluşumlardır. Boyutları 2-3 cm'den 20-30 cm'ye kadar değişebilir, hatta daha büyüklerine de nadiren rastlanır. Yumurtalık kistlerinin çok farklı çeşitleri bulunur, kistin çeşidi, büyüklüğü, hormon salgısı yapıp yapmadığı, yırtılma veya burkulma olup olmaması gibi durumlar kistin yaratabileceği belirtileri şikayetleri belirler.

Yumurtalık kisti bulunan hastaların bir çoğunda hiçbir şikayet bulunmaz ve muayene, ultrasonografi sırasında tesadüfen kist saptanır. Yine hastaların birçoğunda sadece kasık ağrısı şikayeti bulunur. Ağrı kistin bulunduğu tarafa göre sağ veya sol kasıkta olabilir. Nadiren bazı hastalarda kist ve ağrı zıt taraflarda olabilmektedir veya tek tarafta kist olduğu halde ağrı hem sağ hem sol kasıkta bulunabilir. Yumurtalık kistlerine bağlı kasık ağrısı genellikle çok şiddetli değildir, özellikle oturmak, dizleri karna çekmek gibi karın içerisini sıkıştıran hareketlerde ağrı birden hissedilir. Ancak kistte rüptür (yırtılma, patlama) veya torsiyon (burkulma, dönme) meydana gelirse bu durumda aniden başlayan şiddetli kasık ve karın ağrısı, bulantı, kusma, göz kararması, bayılma gibi şikayetler meydana gelebilir.

Yumurtalık kistlerine bağlı daha nadir görülen şikayetler arasında adet gecikmesi, adet görememe, adet düzensizliği, ilişki sırasında ağrı, adet döneminde ağrı, karında ve kasıklarda dolgunluk, şişlik hissi, karında ele gelen kitle hissi, sık idrara çıkma, kabızlık gibi şikayetler sayılabilir. Adet ile ilgili problemler kistin hormon salgılamasına bağlı gelişebilir. Özellikle 10 cm'den büyük kistlerde karında şişlik, ele bir kitle gelmesi gibi belirtiler hastanın dikkatini çekebilir. Büyük bir kist idrar torbasına ve barsaklara baskı yaparak sık idrara çıkma ve kabızlık gibi şikayetlere neden olabilir.

Şunu belirtmek gerekir ki yumurtalık (over) kistlerine bağlı belirti ve şikayetler başka birçok hastalıkta da görülebilecek belirtilerdir. Yumurtalık kistlerine özel bir belirti yoktur. Yukarıda anlatılan kasık ağrısı, adet düzensizliği, ilişki veya adet döneminde ağrı gibi şikayetlere sebep olabilecek yüzlerce hastalık vardır ve yumurtalık kistlerinin çok büyük bir bölümünde hiçbir belirti, şikayet meydana gelmez, muayene sırasında tesadüfen saptanırlar.


İlgili Konular:
- Yumurtalık Kistleri
- Yumurtalık Kisti Tedavisi
Tamamını >>

KORPUS LUTEUM KİSTİ

Korpus luteum (Corpus luteum) (Sarı Cisim) Nedir?
Bir adet siklusunun başlangıcında FSH hormonunun etkisiyle giderek büyüyen folikül adet döneminin ortasına yani yumurtlama zamanına gelindiğinde LH hormonunun etkisi ile çatlar ve yumurtlama gerçekleşir. İçerisindeki yumurta atıldıktan sonra folikül korpus luteum'a dönüşür. Korpus luteum "sarı cisim" anlamına gelir, sarı renkli olduğu için bu isim verilmiştir. Korpus luteumdan progesteron hormonu salgılanır. Folikül ve korpus luteumun büyümesi ile oluşan kistlere fonksiyonel kistler (işlevsel kistler) denir.

Korpus luteumdan salgılanan progesteron hormonu adet döngüsünün gerçekleşmesinde veya gebelik oluşursa gebeliğin rahim içerisine yerleşmesinde önemli görevler üstlenir. Eğer yumurtlamadan sonra döllenme yani hamilelik oluşmazsa korpus luteumdan salgılanan progesteron hormonu rahim iç tabakasının (endometrium) sekretuar fazda değişmesini sağlar ve bir süre sonra korpus luteum küçülerek ürettiği progesteron hormonu azalır bunun neticesinde rahim iç tabakası dökülür, bu şekilde adet kanaması başlar. Korpus luteumun gerilemesi ile oluşan yapıya korpus albikans denir. Eğer yumurtlamadan sonra döllenme oluşmussa yani hamilelik başlamışsa korpus luteum gerilemez varlığını devam ettirir buna korpus luteum gravidarum denir ve gebeliğin rahim iç tabakasını tutunmasını sağlar, gebeliğin ilk aylarında progesteron desteğini sağlar. Gebeliğin ikinci ayından sonra korpus luteum kaybolur ve progesteron üretme görevi plasentaya geçer. Gebelik oluştuğunda plasentadan salgılanan koryonik gonadotropin hormonları korpus luteumun gerilermesini önler ve devamını sağlar. GHebeliğin ikinci ayından sonra koryonik gonadotropin hormonları (HCG) azaldığı için korpus luteum gerileyerek kaybolur.

Korpus Luteum Kisti:
Korpus luteumun içerisinde sıvı birikirse kist halini alabilir, buna korpus luteum kisti denir. Bunlar büyük kistler değildir. Genellikle 3-4 cm büyüklüğünde olurlar. Genellikle 1-2 ay içerisinde kendiliğinde kaybolan problem çıkarmayan ve büyümeyen yumurtalık kistleridir. Bu kistler genellikle sağ veya sol tek yumurtalıkta görülür nadiren iki yumurtalıkta birden görülebilir. Eğer korpus luteum içerisine kanama olursa korpus hemorajikum denilen kist oluşur. Korpus luteum kistleri hafif kasık ağrısı veya ilişki sırasında kasık ağrısına neden olabilirler. Progesteron hormonu salgıladığı için adet gecikmesine veya adet düzensizliğine neden olabilir.

Tedavi:
Bu kistler ultrasonografide görülerek tanınırlar. Tedavileri için herhangi bir ilaç tedavisi veya ameliyat gerekmez. Küçük kistler oldukları için bu kistlerde rüptür (yırtılma, patlama), karın içerisine kanama, torsiyon (burkulma, dönme)  gibi komplikasyonlar beklenmez. Sıklıkla 1-2 ay içerisinde kendiliğinden kaybolurlar.

Tekrarlar mı?
Tekrar oluşma riski her kistte olduğu gibi bunlarda da vardır. Yumurtalık kanserine sebep olabilecek veya başka bir kanserle ilgili kistler değillerdir, tamamen selim (benign) karakterli iyi huylu kistlerdir.


İlgili Konular:
- Folikül Kisti
- Hemorajik Kist (Korpus Hemorajikum)
Yumurtalık Kistleri
Tamamını >>

DERMOİD KİST (MATÜR KİSTİK TERATOM)

Yumurtalıklarda görülen kistlerden birisi olan matür (olgun) kistik teratom daha çok üreme çağlarındaki kadınlarda görülen, büyüklükleri 2-3 cm'den çok büyük 20-30 cm'ye kadar değişebilir iyi huylu (benign) kistlerdir. Bu kistler içerisinde saç, kıl, diş, tırnak, kemik, sinir gibi dokular bulundurmaları ile ilginç bir görüntü oluştururlar, içerisinde ayrıca yoğun yağlı sarı bir sıvı doludur. Nadiren içerisinde troid dokusu da bulundurabilir ve aşırı troid hormonu üretimine neden olabilir bu duruma struma ovarii denir. Bu kistler genellikle sağ veya sol tek yumurtalıkta görülür nadiren iki yumurtalıkta birden görülebilir.

Bu kistler neden saç, diş gibi dokular içerir?
Dermoid kistler germ hücrelerinden oluşan tümörlerdir. Germ hücreleri ise gebeliğin başlangıcında insandaki dokuları oluşturan hücrelerdir. Germ hücreleri gebelik ilerledikçe farklılaşarak bebeğin farklı doku ve organlarını oluştururlar. Erişkin insanda oluşan dermoid kistler bu germ hücrelerinden köken aldıkları için kist geliştikçe insandaki çeşitli dokular meydan gelir. Özellikle ektoderm kökenli deri ve ekleri, saç, kıl, diş, tırnak, kemik, kıkırdak gibi dokular sık görülür.

Dermoid kist kasık ağrısı ve ilşiki sırasında ağrı gibi şikayetlere neden olabilir. Çok büyük kistler karında şişliğe neden olabilir. Dermoid kistler torsiyon (dönme, burkulma) sonucunda şiddetli ve ani ağrıya neden olabilirler. Dermoid kistlerde de diğer kistler gibi rüptür (yırtılma, patlama) görülebilir, kistin içerisinde sıvı ve diğer kıl, diş benzeri oluşumlar karın içerisine dökülebilir, şiddetli ağrı yaratır. Çok nadiren bu kistlerde enfeksiyon gelişebilir.

Tanı:
Dermoid kistin tanısına genellikle ultrasonografi ile görülen şüpheli görüntü ile başlanır. Bazen tomografi veya MR sonuçlarında da farkedilebilir. Şüpheli görüntü üzerine yapılan laparoskopi ile kist içeriğinin görülmesi ve patolojik değerlendirme kesin tanıya götürür.

Tekrarlar mı? Kansere dönüşür mü?
Bu kistler kanser değildir ancak içerisinde immatür dokular bulunursa ileride kansere dönüşme ihtimali çok az vardır. İleride kistin tekrarlama riski az da olsa (%3-4) vardır.

Tedavi ve ameliyat:
Dermoid kist için ilaç tedavisi yoktur mutlaka laparoskopik veya açık ameliyat ile kistin alınması gerekir. Nadiren kist ile birlikte yumurtalığın tamamının alınması gerekebilir. Kistin içerisindeki sıvı ve diş, kıl, saç benzeri yapılar temizlenerek kistle birlikte karın dışarısına alınır ve patolojiye gönderilir. Patoloji sonucunda kistin immanür dokular içerip içermediği önemlidir.


İlgili Konular:
- Yumurtalık Kistleri
Tamamını >>

HEMORAJİK KİST (OVERDE KORPUS HEMORAJİKUM)

Yumurtalıklada (overde) en sık rastlanılan kistlerden birisi korpus (corpus) hemorajikum kistleridir. Bunlar yumurtlama döneminde yumurtalıklarda follikül kisti veya korpus luteum içerisine kanama olması nedeniyle oluşurlar. Korpus hemorajikum kanamalı cisim amlamına gelir. İçerisine kanama olması ile folikül kisti veya korpus luteum bir miktar büyür ve genellike 4-5 cm boyutlarında kırmızı mor renkte korpus hemorajikum kistleri meydana gelir. Bu kistler genellikle sağ veya sol tek yumurtalıkta görülür nadiren iki yumurtalıkta birden görülebilir. Özellikle hamilelik elde etmek için yumurtlama tedavisi verilen hastalarda daha sık rastlanırlar. Kanama bozukluğu ve pıhtılaşma problemi olan veya pıhtılaşmayı önleyici ilaç (halk arasında kan sulandırıcı) kullananlarda görülebilir. Kasık ağrısı veya ilişki sırasında ağrı gibi şikayetlere neden olurlar.

Tedavi:
Korpus hemorajikum kistleri ultrasonografide tipik görüntüleri sayesinde genellikle kolay tanınırlar. Bu kistler genellikle 4-6 cm arasında boyutlarda kistlerdir. Genellikle hiçbir tedavi verilmeden 1-2 ay içerisinde kendiliğinden kaybolan kistlerdir. Nadiren rüptür (yırtılma, patlama) veya torsiyon (burkulma, dönme) nedeniyle karın içerisine kanama ve şiddetli ağrı neticesinde bazen ameliyata kadar gidebilecek durumlara neden olabilirler. Ameliyat karın içerisine çok kanama olan acil durumlarda açık ameliyat şeklinde yapılabileceği gibi diğer zamanlarda laparoskopik olarak da yapılması mümkündür. Ameliyatta kist alınarak kanama durdurulur, nadiren kistin bulunduğu yumurtalığın tamamen alınması gerekebilir.

Tekrarlar mı?
Tekrar oluşma riski her kistte olduğu gibi bunlarda da vardır. Yumurtalık kanserine sebep olabilecek veya başka bir kanserle ilgili kistler değillerdir, tamamen selim (benign) karakterli iyi huylu kistlerdir.


İlgili Konular:
- Yumurtalık Kistleri
- Korpus Luteum Kisti
Tamamını >>

POLİKİSTİK OVER SENDROMU (PCOS, PKOS)

Polikistik Over Görüntüsü
Polikistik over sendromu (PCOS) (Stein-Leventhal Sendromu) genç ve orta yaş kadınlarda görülen en sık metabolik bozukluktur. İlk olarak 1935 yılında Irving Freiler Stein ve  Michael Leo Leventhal tarafından tarif edilmmiştir.
Poli: çok anlamındadır polikistik: çok sayıda kist içeren anlamına gelir. Polikistik over hastalarının çoğunda (hepsinde değil) yumurtalıklarda çok sayıda yan yana dizilmiş ufak kistler izlenir. Bunlar aslında normal anlamda yumurtalık kistleri gibi değildir, onlardan farklıdır, küçüktür.

- Oligomenore, amenore (seyrek adet görme, adet görememe)
- Anovulasyon (Yumurtlama düzensizliği)
- Androjen hormonlarında yükseklik ve/veya buna bağlı aşırı tüylenme (hirsutismus), akne vb. bulgular
- Yumurtalıklarda çok sayıda küçük yumurta kistleri
- Şişmanlık
ile karakterize bir hastalıktır.

Polikistik Over Sendromu (PKO, PKOS) olan hastaların % 80’ninde ultrasonografide yumurtalıklarda büyüme, yumurtalık kapsülünde kalınlaşma ve kapsülün hemen altında birçok (10 taneden fazla) küçük kist görülür. Ancak bu görünümün olması her zaman polikistik over sendromu olduğunu göstermez, çünkü normal kadınların % 23’ünde de ultrasonografide aynı bulgulara rastlanabilir.

Hastalık genellikle adet düzensizliği (daha çok seyrek adet görme şeklinde), sivilce, yağlı cilt, kıllanma, infertilite (kısırlık) ve kilo artışı gibi belirtilere yol açar.

Tanı için değişik kriterler kullanılmaktadır:
- Kanda erkeklik hormonlarının yükselmesi
- Muayenede kıllanma, sivilce ve ciltte yağlanma gibi erkeklik hormonlarının yükselmesi ile ortaya çıkan belirtilerin varlığı
- Seyrek adet görme veya seyrek yumurtlama
- Şişmanlık
- İnsülin direncinin artması gibi...
Tanı (teşhis) hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

PCOS'ta laboratuvar bulguları:
- LH/FSH  oranı artar (3'ün üzerinde)
- E1/E2 oranı artar
- Testosteron, androstenedion, DHEA-S düzeyi artar
- SHBG azalır.
- IGF-BP azalır. IGF artar.
- Total kolesterol, trigiliserid, LDL artar; HDL azalır.
- İnsülin direnci artar.
- Ovulasyon olmadığı için progeseron düzeyi düşük saptanır.

İnsülin direncini (insülin rezistansını) değerlendirmek için kullanılan laboratuvar testleri: Açlık glukoz insülin oranı, 75 gram OGTT testi, HOMA-IR testi, açlık insülin düzeyi, QUICKI test, hiperinsülinemik öglisemik klemp testi.

Ayırıcı tanı:
- Geç başlangıçlı konjenital adrenal hiperplazi
- Hiperprolaktonemi
- Hipotiroidi
- Androjen salgılayan over tümörleri

Tedavi:
Tedavide amaçlar diyet, egzersiz ve yaşam tarzı değişiklikleri ile normal vücut ağırlığına gelmeyi sağlamak, androjen hormonlarının seviyesini düşürmek ve tüylenmeyi azaltmak, gebelik istemi varsa bunu sağlamaktır. Ayrıca bu hastalarda kronik anovulasyona (yumurtlama bozukluğu) bağlı endometrium (rahmin iç tabakası) sürekli östrojen hormonuna maruz kalır ve bu da endometrium kanseri riskini arttırır, tedavi amaçlarından birisi de bunu önlemektir.
Kilolu hastalarda diyet ve egzersizler sayesinde kilo kaybı ile yumurtlama fonksiyonları ve dolayısı ile adet düzeni normale dönebilmektedir, gebelik şansı artabilmektedir.
Çocuk istemeyen hastalarda en çok kullanılan tedavi seçeneklerinden birisi doğum kontrol hapları ve progesteron hormonlarıdır.
Bu hastalardaki aşırı tüylenmeyi azaltmak için yine doğum kontrol hapları, siproteron asetat, flutamid, finasterid gibi ilaçlar kullanılabilmektedir.
Bir diabet ilacı olan metformin androjen üretimini azaltmanın yanı sıra ovulasyon (yumurtlama) üzerine olumlu etkileri olması nedeniyle bu hastalarda kullanılabilmektedir. Bu yüzden özellikle çocuk istemi olan hastalarda tedaviye eklenebilmektedir.
Çocuk isteyen hastalarda yumurtlamayı uyaran ilaçlar kullanılır. Genel olarak klomifen sitratla başlanıp yanıt alınamazsa daha etkin ilaçlara geçilmektedir. Bütün tedavi yöntemleriyle hala gebelik elde edilemeyen hastalarda seçenek tüp bebek (IVF)'tir.
PCOD hastalarında cerrahi tedavi olarak eskiden ovarian wedge rezersiyon uygulanmaktaydı, günümüzde laparoskopik ovaryan drilling uygulanabilmektedir. Wedge rezersiyonda yumurtalığın (over) içerisinden kama şeklinde bir bölüm çıkarılarak alınır. Drilling operasyonunda ise yumurtalıklara 4-5 adet delikler açılır. Bunda da amaç yumurtlama düzenini sağlamak ve bu sayede gebelik şansını arttırmaktır.


İlgili Konular:
- Polikistik Over Neden Olur? Sebebi Nedir?
- Polikistik Over Tanısı
- Polikistik Over Sendromu Belirtileri
Polikistik Overde Adet Gecikmesi ve Adet Düzensizliği
- Polikistik Overde İlaç ve Tedavi
- Polikistik Overde Ameliyat
- Polikistik Overde Gebelik (Hamile Kalmak)
- Polikistik Over İle İlgili Hastalıklar ve Riskler
- Hormon Bozukluğu
- Aşırı Tüylenme
Yumurtlama Olmaması (Anovulasyon)
Tamamını >>

YUMURTALIK KİSTİ (OVER KİSTİ)

Yumurtalık kistleri (over kistleri) küçük içi sıvı dolu yapılardır. Boyutları bir kaç santimetreden 30-40 santimetreye kadar olabilen çok değişken büyüklüklerde kistler oluşabilmektedir.

Kasıklarda ağrı, ilişki sırasında ağrı, adet zamanlarında ağrı gibi şikayetlerin yanı sıra rüptüre olursa (patlarsa) ve torsiyone olursa (burkulursa) şiddetli karın ağrısı, baş dönmesi, bulantı, kusma gibi şikayetlere de neden olabilirler.

Over kistlerinin çeşitli tipleri vardır:
Fonksiyonel over kistleri: Folikül kisti, korpus luteum kisti, teka lutein kisti (hiperreaksio luteinalis) bu gruptandır. En sık görülen fonksiyonel over kisti folikül kistidir. Teka lutein kisti gebelikte BHCG etkisi ile overlede çok sayıda kist oluşmasıdır, genellikle çift taraflıdır.
- Prepubertal kız çocuklarında, adölesanlarda ve reprodüktif çağda en sık görülen over kisti fonksiyonel kistlerdir. Postmenopozal yaşlarda ise benign ve malign neoplastik kitleler daha sıktır.

over kisti, yumurtalık kisti
Resmi büyütmek için üzerine tıklayın

Folikül kisti: Bu kistler gelişmiş folikülde yumurtlama (ovulasyon) olmaması sonucu gelişirler. Genellikle 3-5 santimetre boyutlarında olurlar. Çoğu kadında hiçbir şikayete neden olmadan bir kaç ay içerisinde kendiliğinden kaybolurlar. Bazı kadınlarda kasık ağrısına neden olabilirler. Bu kistler rüptüre olursa yani patlarlarsa mittelschmerz denen kasıkta keskin bir ağrı hissedilmesine sebep olurlar. Bu ağrı adet döneminin ortasına denk gelen zamanlarda hissedilir.
Bu kistlerin boyutları ultrason takipleri ile izlenir ve kendiliğinden kaybolmaları beklenir, eğer giderek boyutları artar ve kaybolmazsa tedavi gerektirebilir.

Korpus luteum kisti: Normalde her kadında ovulasyon yani yumurtlama gerçekleştikten sonra yumurtalıkta korpus luteum denen yapı oluşur. Bu korpus luteum daha sonra eğer gebelik oluşmamışsa kendiliğinden kaybolur. Nadiren bu kaybolma gerçekleşmez ve korpus luteum içerisi sıvı ve kan ile dolu bir kist haline gelir. Genellikle 4-5 santimetre boyutlarında fazla şikayete neden olmayan kistlerdir. Kendiliğinden bir kaç ayda kaybolabilirler. Detalı bilgi >>

Hemorajik kist: Bir kistin içerisine kanama olmasıyla meydana gelen kistlere verilen isimdir. Sık görülürler. Çok büyük olasılıkla kendiliğinden birkaç ay içerisinde kaybolurlar. Detalı bilgi >>

Teka lutein kisti: Gebelik sırasında yüksek HCG etkisi ile overlerde aşırı uyarılmaya bağlı multiple kistler oluşması sonucunda maydana gelir, overler genellikle büyük boyutlarda olur. Genellikle bilateraldir. Molar gebeliklerde ve çoğul gebeliklerde HCG daha yüksek olduğu için daha sık görülür. Ayrıca dışarıdan verilen overleri uyarıcı ilaçlar (ovulasyon indüksiyonu) ile de meydana gelebilir. Androjen salgılayabilir ve annede androjenik etki meydana getirebilirler. Gebelik sona erdiğinde HCG düzeyi azalmasıyle kendiliğinden kaybolur.

Gebelik luteoması: Teka lutein kisti gibi gebelik sırasında yüksek HCG etkisi ile meydana gelir ancak solidtir ve genellikle tek taraflıdır. Teka lutein kistleri gibi gebelik sona erdiğinde HCG düzeyi düştüğünde kendiliğinden kaybolur. Annede ve fetusta androjenik etki gösterebilir.

Dermoid kist (Matür kistik teratom): Genellikle genç kadınlarda görülen 5-10 santimetre civarında boyutları olan kistlerdir. Bu kistlerin içerisinde kemik, diş, saç, yağ dokusu bulunabilir. Kendi etrafında dönerek ovaryan torsiyon denen ağrılı duruma sebep olabilirler. Detaylı bilgi >>

Endometrioma (Çikolata kisti): Bu kistler rahmin en iç tabakasının yani endometrium tabakasının yumurtalıklar üzerinde bulunması ve kistleşmesi sonucunda oluşur. Çikolata kistleri hakkında detaylı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Doğum kontrol hapları ovulasyonu (yumurtlamayı) engelleyerek over kisti oluşumunu engellerler.

Teşhis:
Teşhis muayene ve ultrason ile rahatlıkla koyulabilir. Bazı tür over kistlerinde kanda CA-125 ve benzeri tümör belirteçleri yüksek bulunabilir. Bazı kistlerde nadiren CT, MR gibi yöntemler ayırıcı tanı v.b durumlar açısından gerekebilmektedir.

Ultrason bulguları: Ultrasonda kist çapının 8-10 cm'den büyük olması, multiloküle olması, solid komponenet olması, kalın cidarlı olması, internal ekojeniteler içermesi, mural nodül olması, papiller oluşum içermesi, yüzeyinin düzensiz olması, etraf dokulara yapışık olması, bilateral olması, batında eşlik eden asit olması, doppler PI değerinin 0.4'ten küçük olması, hastanın menopozda olması malignite lehine kriterlerdir.



Tedavi:
Folikül ve korpus luteum kistleri gibi fonksiyonel over kistleri en sık görülen over kistleridir ve bunlar genellikle kendiliğinden kaybolurlar, nadiren tedavi gerektirirler. Kendiliğinden kaybolmaz veya giderek büyürlerse laparoskopik ya da açık ameliyatla tedavi gerektirebilirler.
Çapı 5 cm'den küçük kistler genellikle birkaç ay içinde kendiliğindan kaybolur. Bu kistlerin küçülmesini sağlamak amacı ile doğum kontrol hapları kullanılabilir. Kendiliğinden veya doğum kontrol hapları kullanıldığında kaybolmayan kistler cerrahi olarak çıkarılır.

Çapı 5 cm'den küçük olanlar genellikle iyi huylu kistlerdir. Eğer ağrı yoksa bu kistler bir süre izlenebilir. Çapı 5 cm'den büyük, diğer organlara yapışık, septalar içeren ve solid (katı) yapıdaki tümörlerin ise hiç bir bulgu vermese dahi cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir. Çapı 8 yada 10 cm'den büyük kistlere ise genellikle ameliyat önerilmektedir.

Yumurtalık kistleri gebeliği (hamileliği) engeller mi?
Yumurtalık kistleri çoğunlukla gebeliği engellemezler. Kistler kaybolduktan sonra hatta kist varken de gebe kalmak münkündür. Ancak daha az görülen endometrioma (çikolata kisti) gebeliğe engel olabilecek bazı yapışıklık gibi problemler yaratabilir. Bu durumlarda gebelik için tedavi veya ameliyat sonrası tedavi gerekebilir.


İlgili Konular:
- Yumurtalık Kisti Belirtileri
- Yumurtalık Kisti Tedavisi
- Yumurtalık Kisti Ameliyatı
- Folikül Kisti
- Korpus Luteum Kisti
Hemorajik Kist (Korpus Hemorajikum)
Çikolata Kisti (Endometrioma)
Dermoid Kist (Matür Kistik Teratom)
- Polikistik Over Sendromu
- Gebelikte Yumurtalık Kistleri
Menopoz Sonrası Yumurtalık Kistleri
- Yumurtalık Kisti (Soru Cevap Yorumlar)
- Adneksiyal Kitle (Pelvik Kitle)
- Yumurtalık Kisti Ve Kitle Görüntüleri
Tamamını >>



UYARI: Sitedeki bilgiler hastalıkların tanı ve tedavisinde kullanılmamalıdır.
Yazıların her hakkı saklıdır, izinsiz kullanılamaz. devamı >>

"Gebelik ve kadın hastalıkları konusunda ayda 1 milyondan fazla ziyaretçi sayısı ile en çok tıklanan, en geniş içerikli site"